ေလာင္းရိပ္မိေသာပန္း

ေစးရယ္စိုး

ေဖေဖနဲ႔ေမေမကေတာ့ အသက္သံုးဆယ္အရြယ္ေလာက္ေတြမွာ ေလာကႀကီးကေနထာ၀စဥ္ခြဲခြာသြားခဲ့ၾကတယ္။ အဲလိုအရြယ္ေတြ ေကာင္းတဲ့အခ်ိန္မွာ ဆံုးပါးသြားတာဟာ မိသားစုရဲ့အေငြ႔ရႏွံ႔၊ သံေယာဇဥ္နဲ႔ ယုရမႈေလးေတြကို ရွဴရႈိက္ခံစားလို႔ မ၀ေသးတဲ့ ရင္ေသြးေလး ႏွစ္ဦးအတြက္ ေစာလြန္းပါတယ္။

ဘယ္လိုဘဲျဖစ္ျဖစ္ ရင္ေသြးေလး ညီအစ္ကိုယ္ႏွစ္ဦးဟာ အျခားမိဘမဲ့ သား/သမီးငယ္ေလးေတြလို ေလာကအလယ္မွာ မ်က္ႏွာ ငယ္ငယ္နဲ႔ ဘ၀ကိုရင္ဆိုင္ရမွာကိုကေတာ့ နားလည္လက္ခံႏိုင္စရာပါ။ ဒါေပမဲ့ ထိုညီအစ္ကိုႏွစ္ဦးရဲ့အျဖစ္က အျခားသာမန္ မိဘမဲ့ ကေလးငယ္ေလးေတြထက္ မ်က္ႏွာငယ္ခံေနရတာကိုက ရင္နာစရာ…။

ထိုညီအစ္ကို္ႏွစ္ဦးရဲ့နာမည္ကို ေမာင္ၿငိမ္းခ်မ္း(ညီ)နဲ႔ ေမာင္ဆန္းထြန္း(အစ္ကိုယ္)လို႔ တင္စား လိုက္ပါတယ္။ ေဖေဖေမေမတို႔ ဆံုးပါးတဲ့ အခ်ိန္မွာဆို ေမာင္ၿငိမ္းခ်မ္းနဲ႔ေမာင္ဆန္းထြန္းဟာ ငါးႏွစ္နဲ႔ ေျခာက္ႏွစ္သားအရြယ္ ေလာက္မွာသာ ရွိပါေသးတယ္။ မိဘေတြက အိတ္ခ်္အိုင္ဗီ/ေအအိုင္ဒီအက္စ္နဲ႔ အတူေနထိုင္ခဲ့ၾကရတဲ့အတြက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၁ခုႏွစ္က သူတို႔ရဲ့ေမြးရပ္ေျမျဖစ္တဲ့ ကရင္နီ(ကယား)ျပည္ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႔မွာဆံုးပါးသြားခဲ့ၾကပါတယ္။

မိဘေတြကအိတ္ခ်္အိုင္ဗီ/ေအအိုင္ဒီအက္စ္နဲ႔ ဆံုးပါးသြားခဲ့ၾကၿပီး က်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ ေမာင္ၿငိမ္းခ်မ္းနဲ႔ေမာင္ဆန္းထြန္း တို႔မွာထိုလကၡဏာေတြနဲ႔ အတူေနထိုင္ရတဲ့အတြက္ လူမႈပတ္၀န္္းက်င္ရဲ့ခြဲျခားဆက္ဆံမႈနဲ႔ အပယ္ခံရမႈမ်ား ကိုရင္ဆိုင္ၾကရပါတယ္။ မိဘေတြဆံုးပါးသြားတဲ့ အခ်ိန္မွာ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ အိမ္နီးနားခ်င္းရဲ့အိမ္တအိမ္မွာ ညီအစ္ကိုႏွစ္ေယာက္ ကံေကာင္းေထာက္မစြာျဖင့္ တြယ္ကပ္ေနထိုင္ခြင့္ ရရွိၿပီး လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႔ အ.ထ.က ေက်ာင္းတေက်ာင္းမွာ ပညာဆက္လက္ဆည္းဖူးခြင့္ရၾကပါတယ္။

ပထမတန္း ပညာသင္ယူေနေသာ ေမာင္ၿငိမ္းခ်မ္းဟာ တေန႔မွာေတာ့ သူ႔ရဲ့လက္မွာ အနာဖုေတြေပါက္ေနတာကို ဆရာမ ကေတြ႔ေတာ့ အျခားေက်ာင္းသားေလးေတြလဲ ေမာင္ၿငိမ္းခ်မ္းလို မျဖစ္ေစရေလေအာင္ဆိုၿပီး သူ႔ကို ေက်ာင္းဆက္တက္ခြင့္ မေပးေတာ့ဘဲ ရပ္နားခိုင္း လိုက္ပါတယ္။ "ဆရာမက ေက်ာင္းမေပးတက္ ေတာ့တဲ့အတြက္ ကေလးက ၀မ္းနည္းၿပီးငိုတယ္။ ေက်ာင္းကိုလာခြင့္ မရေတာ့ဘဲ တလအၾကာမွာ ကေလးက ဆံုးသြားရွာတယ္။"လို႔ က်န္ရစ္ေနတဲ့ အစ္ကိုျဖစ္သူ ေမာင္ဆန္းထြန္းရဲ့ ေရွ႕ေရးကို တာ၀န္ယူေပးေနတဲ့ ဆရာမ ေနခ်ည္က ေျပာျပပါတယ္။

ေမာင္ဆန္းထြန္းဟာ ယခု၂၀၀၉ ခုႏွစ္ဆိုရင္ တတၱမတန္း(၇တန္း) ပညာကို သင္ယူေနပါၿပီ။ အိတ္ခ်္အိုင္ဗီ/ ေအအိုင္ဒီအက္စ္နဲ႔အတူ ေနထိုင္တဲ့ပံုမေပၚေပမဲ့ မိဘတို႔မွ စြန္းထင္ထားခဲ့တဲ့ အမဲစက္ေတြေၾကာင့္ သူ႔ခမ်ာ အျခားေက်ာင္းသား/သူေလးေတြရဲ့အၾကား၊ အတိုင္းအ၀ိုင္းတခုရဲ့အၾကားမွာ သိမ္ငယ္ေနရရွာတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

"+++(ေမာင္ဆန္းထြန္း) ညီေလးရဲ့အျဖစ္ကို ေတြ႔ရတာက်မ အရမ္းနာက်င္သြားတယ္။ စိတ္မေကာင္းတာကလြဲလို႔ က်မဘာမွ မလုပ္ေပးႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။ တကယ္တမ္းေတာ့ သူ႔ဆရာမေတြက ဒီ အိတ္ခ်္အိုင္ဗီ/ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ကို ဘယ္လိုကာကြယ္ႏိုင္လဲ၊ ေနာက္ၿပီး အလြယ္တကူ မကူးစက္ႏိုင္ဘူး ဆိုတာကို နားလည္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့တကယ္လက္ေတြ႔မွာ က်မတို႔ community ကဒီအရာကို လက္ခံႏိုင္စြမ္း မရွိေသးဘူး"လို႔ မိဘမဲ့ကေလးငယ္ေလးေတြကို ကူညီေထာက္မေပးေနတဲ့ ကယားျပည္နယ္ ခရစ္ယန္အသင္းေတာ္ရဲ့ အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ဆရာမ ေနခ်ည္က ရွင္းျပသြားတာပါ။

ေမာင္ၿငိမ္းခ်မ္းနဲ႔ ေမာင္ဆန္းထြန္းတို႔ရဲ့ အေဖဟာ နာမည္ႀကီးတဲ့ ရွင္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္းက မိုင္းရႈိးမွာ ေက်ာက္ေတြ သြားတူးဖူးသလို အေပ်ာ္တန္းလိင္ဆက္ဆံမႈမ်ားလဲ အေတာ္ေလး လိုက္စားခဲ့တဲ့အတြက္ အိတ္ခ်္အိုင္ဗီ/ ေအအိုင္ဒီအက္စ္နဲ႔အတူစတင္ ေနထိုင္ရျခင္း ျဖစ္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ရဲ့ရပ္ကြက္ ေတြထဲမွာ ေမာင္ၿငိမ္းခ်မ္းနဲ႔ေမာင္ဆန္းထြန္းတို႔လို အေျခအေနတူ၊ ဘ၀တူ သား/သမီး ငယ္ေလးေတြ ရွိေနေၾကာင္း ႏွင့္ သူတို႔ရဲ့မိဘေတြကလည္း အိတ္ခ်္အိုင္ဗီ/ ေအအိုင္ဒီအက္စ္နဲ႔ ဆံုးပါးသြားခဲ့ၾကတာကို ဆရာမက ထပ္ၿပီးညြန္းျပပါတယ္။

မိႈင္းရႈိးေဒသမွာ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ တူးေဖၚေရးလုပ္ငန္းနဲ႔ ေရာင္း၀ယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား နာမည္ရွိသေလာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံနယ္အသီးသီးမွ အလုပ္လာေရာက္လုပ္ကိုင္္သူ အမ်ားစုဟာ မလံုၿခံဳတဲ့လိင္္ဆက္ဆံမႈနဲ႔ မူးရစ္ေဆး၀ါးသံုးစြဲမႈေတြနဲ႔ မကင္းဘူးလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။

ကယားျပည္နယ္တြင္ ေက်းလက္က်န္းမာေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္း(RHDP) အဖြဲ႔၏ ၂၀၀၇-၂၀၀၈ စစ္တမ္းေကာက္ခ်က္အရ လူဦးေရ(၄၀၀၀) ၀န္းးက်င္၏ ၃၀ရာခိုင္ႏႈံးဟာ မႈိင္းရႈိးႏွင့္ဖားကန္႔တို႔မွာ အလုပ္သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ေနၾကၿပီး ထိုထဲမွ ၂၆ရာႏႈန္းဟာ မလံုၿခံဳတဲ့ လိင္ဆက္ဆံမႈမ်ား က်င့္သံုးၾကတာ ကိုေတြ႔ရွိရတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။

ထိုေသဒမ်ားမွ အလုပ္သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ၿပီး မိမိကယားျပည္နယ္သို႔ ျပန္လာအေျခခ်ေနထိုင္သူတို႔မွာ အိတ္ခ်္အိုင္ဗီ/ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ႏွင့္အတူ ေနထိုင္ရေသာေၾကာင့္ အိမ္ေထာင္အခ်ိဳ႔မွာ မိမိတို႔လြယ္ထားေသာ ကေလးမ်ားဟာ မိခင္၀မ္းထဲ ပင္ေသဆံုးသြားၾကရေသာ ကေလးငယ္မ်ားရွိသလို ေမြးကင္းစကပင္ ေသဆံုးသြားေသာကေလးမ်ားလဲ ရွိခဲ့တယ္လို႔ RHDP အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ဆရာမီရယ္က ေျပာပါတယ္။

အိတ္ခ်္အိုင္ဗီ/ေအအိုင္ဒီအက္စ္နဲ႔အတူ ေနထိုင္သူ သံုးသိန္းေက်ာ္ရွိတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို World Vision အဖြဲ႔မွ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၁၉၅၈ခုႏွစ္ ကတည္းက ၀င္ေရာက္ကူညီေပးလ်က္ရွိၿပီး လိင္ဆက္ဆံမႈမ်ားလံုၿခံဳမႈမရွိဟု ယူဆရတဲ့ မႈိင္းရႈိးမွာ World Vision အိတ္ခ်္အိုင္ဗီ/ ေအအိုင္ဒီအက္စ္နဲ႔ ပါတ္သက္ၿပီး ႀကိဳတင္ကာကြယ္ မႈမ်ားနဲ႔ပညာေပးေရးအစီအစဥ္ မ်ားကိုျပဳ လုပ္ေပးေနပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း မႈိင္းရႈိးသို႔ အလုပ္သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ၾကေသာ လူငယ္အမ်ားစုဟာ အိတ္ခ်္အိုင္ဗီ/ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ကို ႀကိဳတင္ ကာကြယ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ နည္းလမ္းမ်ားအား မသိရွိၾကေသးေၾကာင္း RHDP ၏ စစ္တမ္းကဆိုပါတယ္။

မႈိင္းရႈိးသို႔ သြားေရာက္ေက်ာက္တူးခဲ့ေသာ အသက္(၂၅)ႏွစ္အရြယ္ လူငယ္တဦးက "က်ေနာ္ေဖာက္သည္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႔ ေတြ႔ဖူးတယ္။ ကြန္ဒိုသံုးရေကာင္းမွန္း မသိဘူး။ တခ်ိဳ႕ဖာက္သည္ေတြကလည္း သူ႔ကိုယ္သူေရာဂါမရွိဘူး၊ ကြန္ဒိုသံုးစရာမလိုဘူးလို႔ ေျပာၾကတယ္။ က်ေနာ္လည္း ကြန္ဒိုသံုးရမွာ သိပ္အရသာ မရွိတာနဲ႔ မသံုးခ်င္တာလဲပါတယ္။ " လို႔ RHDP ကိုေျပာျပသြားပါတယ္။

ဆက္လက္ၿပီး ထိုလူငယ္က “အစားစားရွိတယ္။ ေလာပန္း(သူေဌး)ေတြ အမ်ားအားျဖင့္ သံုးၾကတဲ့အသစ္လို႔ ေခၚမွာေပါ့ ပါကင္လို႔ ေခၚၾကတယ္။ အဲဒါက ႏွစ္သိန္း(က်ပ္) ေလာက္ေပးရတယ္။ ၾကာသြားရင္ၿပီး ဒါမွမဟုတ္ အသက္ႀကီးသြားတဲ့လူေတြက ေစ်းက်သြားတယ္။ ငါးရာ(က်ပ္) အထိရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဆို ၾကပ္တည္းတဲ့ အခ်ိန္ေတြမွာ အဲဒီငါးရာတန္ေတြနဲ႔ သြားေပ်ာ္ရတာ မ်ားတယ္။”

ထိုလူငယ္ေတြဟာ အိတ္ခ်္အိုင္ဗီ/ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ကို ဂရုမစိုက္ၾကဘဲ မိမိရဲ့စိတ္အလို ဆႏၵတခုတည္းကိုသာ ဦးထိပ္ထားမိတဲ့အတြက္ “ေရာဂါကို ေငြနဲ႔၀ယ္ယူသလိုျဖစ္ေနတယ္”လို႔ RHDP အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ဆရာမီရယ္က ေကာက္ခ်က္ခ်ပါတယ္။

အိတ္ခ်္အိုင္ဗီ/ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ႏွင့္ အတူေနထိုင္ေသာ လက္ရွိကေလးငယ္ေလးေတြ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းထဲ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ား ေလ်ာ့ပါးလာႏိုင္ေအာင္ ပညာေပးေရးအစီအစဥ္မ်ား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္ေနပါေၾကာင္း ကုလသမဂၢ ကေလးမ်ား ဆိုင္ရာရံပုံေငြ (UNICEF)အဖြဲ႔တြင္ မိဘမဲ့ကေလးမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအစီအစဥ္၌ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ဖူးေသာ ဆရာမတဦးက ေျပာပါတည္။

အိတ္ခ်္အိုင္ဗီနဲ႔အတူ ေနထိုင္သူတဦးရဲ့ လက္ဖ်ားေပၚကေသြးစက္ဟာ က်မ္းျပင္ေပၚက်ေရာက္သြားတာနဲ႔ တခါထဲ သူ႔ရဲ့ဗိုင္းရပ္ပုိးေတြက စက္ကန္႔ပိုင္းအတြင္း ေသကုန္ေၾကာင္း၊ အလြယ္တကူေသြးကို ထိေတြ႔၍ မရရွိႏိုင္ေၾကာင္း၊ အိတ္ခ်္အိုင္ဗီ/ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ဟာ တဦးေပၚတဦး အလြယ္တကူေရာက္ႏိုင္တဲ့ အခ်က္က မလံုၿခဳံတဲ့လိင္ ဆက္ဆံျခင္းနဲ႔ မူးရစ္ေဆး၀ါးသံုးစြဲမႈတို႔ကသာ အျဖစ္မ်ားတယ္လို႔ ရန္ကုန္မွ အိတ္ခ်္အိုင္ဗီ/ ေအအိုင္ဒီအက္စ္နဲ႔ ပါတ္သက္ၿပီး အထူးေလ့လာကြ်မ္းက်င္သူ ေဒါက္တာတဦးက ေျပာျပဖူးပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အျပစ္ကင္းစင္တဲ့ ေမာင္ၿငိမ္းခ်မ္းတို႔လိုရင္္ေသြးေလးေတြ မၿငိဳးႏြမ္းသြားေစဖို႔၊ အျပစ္မဲ့တဲ့ ေမာင္ဆန္းထြန္းတို႔ လိုမ်ိဳးဆက္သစ္ ေလးေတြ ေနာင္မနက္ဖန္မွာ မ်က္ႏွာငယ္ငယ္နဲ႔ ေလာကရဲ့ပါတ္၀န္္းက်င္ကို မရင္ဆိုင္ၾကရေလေအာင္ မလံုၿခဳံတဲ့လိင္ဆက္ဆံျခင္းျဖင့္ အေပ်ာ္အပါးလိုက္စားျခင္းနဲ႔ မူးရစ္ေဆး၀ါး သံုးစြဲမႈဆိုတဲ့အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ဟာ က်ေနာ္တို႔အားလံုးကေနၿပီးမွ ႀကိဳတင္ေရွာင္ရွားသင့္၊ ေရွာင္ရွားလို႔ရတဲ့အရာေတြ ျဖစ္ပါေၾကာင္းတင္ျပလိုက္ရပါတယ္။

၉၄ ႏွစ္ေျမာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံကေလးမ်ားေန႔ အတြက္ အမွတ္တရေရးသားတင္ျပသည္။

မွတ္ခ်က္။ ။ စာေရးသူ၏ က်င့္၀တ္အရ အိတ္ခ်္အိုင္ဗီြ/ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ေရာဂါပိုး ကူးစက္ခံရသူအစား အိတ္ခ်္အိုင္ဗီြ/ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ႏွင့္ အတူ ေနထိုင္သည္ဟု သံုးႏႈံးထားပါသည္။