ျမန္မာျပည္ လူ႔အခြင့္အေရးကို စိန္ေခၚျခင္း (မစၥတာ ကြင္တားနားႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး)

မဇၩိမသတင္းဌာန

အျခား အက်ဥ္းသား ၆ဝဝဝ ေက်ာ္ႏွင့္အတူ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၄ ဦးမွ် လႊတ္ေပးလိုက္ျခင္းသည္ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနမ်ား ထူးထူးျခားျခား တိုးတက္ ေကာင္းမြန္လာျခင္းဟု ေျပာဆိုရန္ မလံုေလာက္ေၾကာင္း မၾကာေသးခင္က ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ၆ ရက္ၾကာ သြားေရာက္ခဲ့သည့္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ကၽြမ္းက်င္သူ ေတာမတ္စ္အိုေဟး ကြင္တားနား - Tomas Ojea Quintana က ေျပာဆိုလိုက္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၄ ရက္မွ ၁၉ ရက္အထိ ဒုတိယအၾကိမ္ သြားေရာက္ခဲ့သည့္ မစၥတာ ကြင္တားနားက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနမ်ား တိုးတက္မႈ ရွိသည္ကို သူ မျမင္ေတြ႔ခဲ့ရပါဟု ေျပာသည္။

လူ႔အခြင့္အေရး ျပႆနာမ်ားကို ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းရန္ လိုလိုလားလား ရွိေၾကာင္း ျပသသည့္ အေနႏွင့္ သူ၏ ေထာက္ခံတင္ျပထားခ်က္မ်ားကို ျမန္မာစစ္အစိုးရက အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ လုိအပ္သည္ဟုလည္း သူက ေျပာသည္။

သို႔ေသာ္ ခန္႔မွန္းေျခအားျဖင့္ လာမည့္ ေႏြရာသီ အေစာပိုင္း ကာလေလာက္တြင္ သြားေရာက္ႏိုင္ဖြယ္ရွိသည့္ ေနာက္တၾကိမ္ ခရီးစဥ္အတြင္း သူ၏ ေထာက္ခံ တင္ျပခ်က္မ်ားကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရန္ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ဆက္လက္၍ တြန္းအားေပးသြားမည္ဟု မစၥတာ ကြင္တားနားက ဆိုသည္။

သူ၏ မၾကာေသးခင္က သြားေရာက္ခဲ့သည့္ ခရီးစဥ္ႏွင့္ပတ္သက္၍၎၊ သူ စစ္ေဆးၾကည့္ရႈခဲ့ေသာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍၎ ပိုမိုသိရွိႏိုင္ရန္ မဇၩိမသတင္းေထာက္ ေဆာ္လမြန္က မစၥတာ ကြင္တားနားႏွင့္ သီးသန္႔ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းမႈ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ခင္ဗ်ား ဘယ္လို ထင္ပါသလဲ။ မၾကာေသးခင္က သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္အေပၚ ေက်နပ္မႈ ရွိပါသလား။

က်ေနာ္ ေျပာႏိုင္တာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းက လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြဟာ တိုးတက္မႈ မရွိေသးဘူး ဆိုတာပါပဲ။ ဒီအေၾကာင္းကို ရန္ကုန္ၿမ့ဳိမွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ပထမဆံုးအၾကိမ္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာလည္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ခရီးစဥ္ အစီအစဥ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာရရင္ေတာ့ တခ်ဳိ႔ အစိတ္အပိုင္းေတြအေပၚမွာ သေဘာက် ေက်နပ္မႈ ရွိပါတယ္။ လြတ္လပ္တဲ့ တရားစီရင္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တရားသူၾကီးခ်ဳပ္ ဦးေအာင္တိုးနဲ႔ ေဆြးေႏြးၿပီး နားလည္မႈ ရခဲ့တာမ်ဳိးေပါ့။ သူက က်ေနာ့္ ေထာက္ခံ တင္ျပခ်က္ေတြကို လက္ခံပါတယ္။

ခင္ဗ်ားရဲ့ ခရီးစဥ္မွာ အဓိကရည္မွန္းခ်က္က ဘာလဲခင္ဗ်။ ဘာေတြ ေအာင္ျမင္ခဲ့ပါသလဲ။

ဒါ က်ေနာ္ရဲ့ ဒုတိယခရီးစဥ္ပါ။ က်ေနာ္ အစိုးရကို ေမတၱာရပ္ခံခဲ့တဲ့အတိုင္း ႏိုင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြကို ေလ့လာ အကဲျဖတ္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္ အင္းစိန္ေထာင္ကိုသြားၿပီး ၄ နာရီေက်ာ္ၾကာ ေနခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြနဲ႔ ၂ နာရီ ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းမႈေတြ လုပ္ခဲ့တယ္။ က်ေနာ့္ခရီးစဥ္ရဲ့ ရည္မွန္းခ်က္တရပ္က က်ေနာ့္ ေထာက္ခံ တင္ျပခ်က္ေတြကို ျမန္မာအစိုးရက ဘယ္ေလာက္အထိ တံု႔ျပန္ ေဆာင္ရြက္လိုစိတ္ ရွိသလဲဆိုတာကို တိုင္းတာ အကဲျဖတ္ဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။

က်ေနာ့္ ေထာက္ခံ တင္ျပခ်က္ေတြထဲက တခုကေတာ့ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ေနသူေတြကို လႊတ္ေပးဖို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းကို အခုပဲ ခ်က္ခ်င္း စတင္သင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း နားလည္ထားပါတယ္။

ခင္ဗ်ားက ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားတခ်ဳိ႔နဲ႔ ေတြ႔ခဲ့ရတယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔ အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ခင္ဗ်ားရဲ့ အကဲျဖတ္ခ်က္က ဘယ္လိုပါလဲ။

ဟုတ္ပါတယ္၊ လက္ရွိ အေျခအေနအရ က်ေနာ့္အျမင္အရ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ တိုးတက္ ေကာင္းမြန္လာျခင္း မရွိေသးပါဘူး။ အစုိးရအေနနဲ႔ တိုင္းျပည္တြင္းက လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန အားလံုးကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းတာမ်ဳိး လုပ္သင့္ပါတယ္။ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ေနသူေတြအတြက္ခ်ည္း ေျပာေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ နယ္စပ္မွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡေၾကာင့္ အရပ္သားေတြကို ထိခိုက္နစ္နာေစတဲ့ ကရင္ျပည္နယ္က အေျခအေနေတြလည္း ပါပါတယ္။ ေဒသခံ မူဆလင္ေတြ ေနထိုင္ေနတဲ့ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပိုင္းက ရခိုင္ျပည္နယ္ အေျခအေနေတြလည္း ပါပါတယ္။ ဒါေတြဟာ က်ေနာ္ရဲ့ ေယဘုယ်အျမင္ေတြပါ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီကို မတ္လမွာ တင္ျပတဲ့အခါက်ရင္ စံက်တဲ့ ျပႆနာေတြကို တင္ျပေဆြးေႏြးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

သြားခ်င္တဲ့ေနရာ အကုန္လံုးကို သြားခြင့္ရခဲ့ပါသလား။ ေတြ႔ခ်င္တဲ့သူ အားလံုးနဲ႔ေရာ ေတြ႔ခြင့္ရခဲ့ရဲ့လား။

က်ေနာ္ေျပာခဲ့တဲ့ အတိုင္းပါပဲ။ က်ေနာ့္ ျပႆနာေတြက က်ေနာ့္ ေမတၱာရပ္ခံခ်က္ အားလံုးကို အစိုးရက လက္မခံခဲ့တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႔ကိုေတာ့ လက္ခံခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေပၚမွာ က်ေနာ္ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီႏွစ္ထဲ ေနာက္တၾကိမ္ သြားႏိုင္ဖို႔ စတင္ ေဆြးေႏြးေနပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္၊ အခု က်ေနာ့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို အတားအဆီး ျဖစ္ေနတဲ့ ကိစၥေတြ ေျပလည္သြားေအာင္ ဒီနည္းနဲ႔ပဲ လုပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္တြင္းကို သြားၿပီး ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် သက္ေသ အေထာက္အထားေတြကို ရရွိဖို႔ဟာ က်ေနာ့္အတြက္ အလြန္ အေရးၾကီးပါတယ္။ က်ေနာ္ေျပာခဲ့တဲ့ အတိုင္းပါပဲ။ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ တိုးတက္ ေကာင္းမြန္လာေရးအတြက္ က်ေနာ့္ ေထာက္ခံ တင္ျပခ်က္ေတြကို အစိုးရက အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္တၾကိမ္ ဘယ္ေတာ့သြားမွာလဲ ခင္ဗ်ာ။

ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေန႔ရက္အတိအက် မရွိေသးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္ေျပာခဲ့တဲ့ အတိုင္းပါပဲ၊ က်ေနာ့္ ဒုတိယ အၾကိမ္ခရီးစဥ္အတြင္း ဒီႏွစ္ထဲမွာ တတိယအၾကိမ္ေျမာက္ ခရီးစဥ္ သြားေရာက္ႏိုင္ဖို႔ စတင္ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ေႏြရာသီ အေစာပိုင္းမွာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

ခင္ဗ်ားရဲ့ ခရီးစဥ္ကို အစိုးရက ထိန္းခ်ဳပ္ထားတယ္လို႔ ခံစားမိပါသလား။

မွန္ပါတယ္။ ျပႆနာက အစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးညႇိႏိႈင္းျခင္း ဆုိတဲ့ ျပႆနာပါ။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ့္ခရီးစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ က်ေနာ္ ကရင္ျပည္နယ္က ဘားအံေထာင္နဲ႔ ရန္ကုန္က အင္းစိန္ေထာင္တုိ႔ကို သြားေရာက္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ က်ေနာ့္ရဲ့ ေထာက္ခံ တင္ျပခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ က်ေနာ္ ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္ဟာ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ က်ေနာ့္ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ တခ်ဳိ႔ကိုေတာ့ ျဖည့္ဆီးေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္တၾကိမ္ ခရီးစဥ္အတြင္း ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့ အစီအစဥ္ေတြ ရရွိဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ အက်ဥ္းေထာင္ အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘယ္လိုထင္ပါသလဲ။

သာမန္ အက်ဥ္းသားေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေျပာရရင္ သူတုိ႔က အစားအေသာက္နဲ႔ တျခားလိုအပ္တဲ့ အသံုးအေဆာင္ ပစၥည္းပစၥယေတြရဖို႔ သူတို႔မိသားစုေတြအေပၚမွာပဲ မွီခိုေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ တကယ့္ ျပႆနာပါ။ တခ်ဳိ႔ အက်ဥ္းသားေတြက ဒီလို အစားအေသာက္နဲ႔ ပစၥည္းေတြ ပို႔ေပးမယ့္ မိသားစုေတြ မရွိၾကပါဘူး။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ဖို႔ေရာ ခြင့္ေတာင္းခဲ့ပါေသးသလား။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ခြင့္ရဖုိ႔ က်ေနာ္ ခြင့္ေတာင္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရက က်ေနာ့္ရဲ့ ေမတၱာရပ္ခံခ်က္ကို ခြင့္မျပဳခဲ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္တၾကိမ္ ခရီးစဥ္အတြင္း ထပ္ၿပီး ေတြ႔ခြင့္ေတာင္းပါဦးမယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ခြင့္မေပးတာ ဘာေၾကာင့္လို႔ ထင္ပါသလဲ။

ဒီကိစၥကို က်ေနာ္ မေျပာတတ္ပါဘူး။ ဘာ့လို႔လဲဆိုေတာ့ အစုိးရက ဘာအေၾကာင္းျပခ်က္မွ မေပးလို႔ပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ့္ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့အတိုင္းပါပဲ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဖမ္းဆီး အေရးယူထားတာဟာ စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ အရမ္းကာေရာ အေရးယူထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး စံခ်ိန္ေတြကို ဆန္႔က်င္ေန႐ံုသာ မကပါဘူး၊ ျပည္တြင္း ဥပေဒကိုလည္း ဆန္႔က်င္ၿပီး အေရးယူခံထားရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူမဟာ လက္လြတ္စပယ္ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းခံထားရတယ္ ဆိုတာကို ဒီခရီးစဥ္အတြင္း က်ေနာ္ ရွင္းလင္း ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ သူမဟာ ဘယ္တရား႐ံုးကိုမွလည္း သြားေရာက္ တိုင္တန္းခြင့္ မရခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီက လူ႔အခြင့္အေရး ကၽြမ္းက်င္သူ တေယာက္ရဲ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္အေနနဲ႔ ဒီလို လက္လြတ္စပယ္ ထိန္းသိမ္းထားျခင္းကို ေလ့လာ စံုစမ္းသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ခြင့္ရဖို႔ေကာ ခင္ဗ်ား ခြင့္ေတာင္းခဲ့ပါေသးသလား။

အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အပါအဝင္ တျခား ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြရဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ အမ်ားအျပားနဲ႔ ေတြ႔ခြင့္ရဖို႔ က်ေနာ္ ေမတၱာရပ္ခံခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒါကို ခြင့္မျပဳခဲ့ပါဘူး။

အစိုးရက အက်ဥ္းသား ၆ဝဝဝ ေက်ာ္ကို လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ခင္ဗ်ား ဘယ္လို ထင္ပါသလဲ။ ခင္ဗ်ားရဲ့ ခရီးစဥ္အၿပီး ျဖစ္ထြန္း တိုးတက္မႈ တရပ္အျဖစ္ ခင္ဗ်ား ရႈျမင္ပါသလား။

ဟုတ္ကဲ့၊ က်ေနာ့္ ေထာက္ခံ တင္ျပခ်က္တခုက ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ေနသူေတြကို ဆက္လက္ၿပီး လႊတ္ေပးေနဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခုလို အစိုးရက ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ေနသူေပါင္း မ်ားစြာကို လႊတ္ေပးဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္တာဟာ က်ေနာ့္ ေထာက္ခံ တင္ျပခ်က္ကို တစိတ္တပိုင္း ျဖည့္ဆီးေပးျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ့္ ေနာက္ဆံုးအစီရင္ခံစာထဲမွာ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းခ်ခံေနရသူေပါင္း ၂ဝဝဝ ေက်ာ္ ရွိတယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားခဲ့ပါတယ္။ အခုထိ က်ေနာ္ သိရသေလာက္၊ က်ေနာ္ရရွိတဲ့ သတင္း အခ်က္အလက္ေတြအရ အက်ဥ္းသား ၆ဝဝဝ ေက်ာ္ လႊတ္ရာမွာ ဒီလို အက်ဥ္းသားမ်ဳိးက ၂၄ ဦးပဲ ပါတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

လူ႔အခြင့္အေရး သံတမန္တဦးအေနနဲ႔ လြတ္လပ္မႈ ျပႆနာကို က်ေနာ္ ကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္ရပါမယ္။ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ စုေဝးခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ ႏိုင္ငံေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ခြင့္ စတဲ့ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္းၾကီးမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုပဲ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ေနသူေတြရဲ့ လြတ္လပ္ခြင့္ အခြင့္အေရးေတြ က်င့္သံုးခြင့္ရေရး အတြက္လည္း က်ေနာ္ ကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ တိုးတက္ ေကာင္းမြန္လာေရးအတြက္ ျမန္မာစစ္အစုိးရကို ဘာမ်ား အၾကံေပးခ်င္ပါသလဲ။

ဟုတ္ကဲ့၊ ဒီအခ်က္ကို ခင္ဗ်ား က်ေနာ့္ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။ က်ေနာ္ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီနဲ႔ အေထြေထြ ညီလာခံကို တင္ျပထားတာပါ။ က်ေနာ့္ အစီရင္ခံစာထဲမွာ အစိုးရအေနနဲ႔ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ေနသူေတြကို စတင္ၿပီး လႊတ္ေပးသင့္တယ္လို႔ တင္ျပထားပါတယ္။ ဒုတိယ အခ်က္အေနနဲ႔ တရားစီရင္ေရး စနစ္ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အခုအေျခအေနမွာ တရားစီရင္ေရး စနစ္ဟာ လြတ္လပ္မႈလည္း မရွိ၊ ဘက္လိုက္ျခင္းလည္း မကင္းလို႔ပါ။ ဒါေၾကာင့္ တရား ဥပေဒစုိးမိုးေရးကို ႏိုင္ငံတြင္းမွာ က်င့္သံုးသင့္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တရားစီရင္ေရး စနစ္မွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို အခုခ်က္ခ်င္း စလုပ္သင့္ပါတယ္။

တတိယအခ်က္အေနနဲ႔ ဥပေဒျပဳေရး က႑ဆိုင္ရာ ကိစၥအားလံုးကို အစိုးရအေနနဲ႔ ျပန္သံုးသပ္တာ လုပ္သင့္ပါတယ္။ စတုတၳ အခ်က္အေနနဲ႔ စစ္တပ္နဲ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႔ကို လူ႔အခြင့္အေရးေတြ ေလးစား လိုက္နာေရးအတြက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းေတြကို အစိုးရက စလုပ္သင့္ပါတယ္။ က်ေနာ္ ေျပာခဲ့သလိုပါပဲ၊ ႏိုင္ငံတြင္းက တခ်ဳိ႔ေဒသေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ အလြန္ အႏၲရာယ္ၾကီးမားတဲ့ အေျခအေနနဲ႔ ၾကံဳေနရပါတယ္။ တခ်ဳိ႔ေသာ အေျခအေနေတြမွာ စစ္တပ္နဲ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႔ကိုယ္တိုင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြမွာ ပါဝင္ေနႏိုင္တာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအခ်က္ေတြကို ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုတယ္လို႔ က်ေနာ္ ေထာက္ခံ တင္ျပခဲ့ပါတယ္။

ဘယ္အခ်က္ေတြမွာ တိုးတက္မႈေတြ ရွိတယ္လို႔ ျမင္ပါသလဲ။ ပထမ ခရီးစဥ္အတြင္း ေထာက္ခံ တင္ျပခ်က္ေတြထဲမွာ အစိုးရက ဘာေတြ တံု႔ျပန္ေဆာင္ရြက္ထားပါသလဲ။

က်ေနာ္ အျမဲတမ္း ေျပာခဲ့သလိုပါပဲ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြဟာ တိုးတက္မႈ မရွိေသးပါဘူး။ က်ေနာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ထြက္ခြာလာတဲ့အခါ အစိုးရက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၄ ဦး အပါအဝင္ အက်ဥ္းသား ၆ဝဝဝ ေက်ာ္ကို လႊတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါ အေရးၾကီးတယ္လို႔ က်ေနာ္ ေျပာပါမယ္၊ ဒါေပမဲ့ ဒါေလာက္နဲ႔ေတာ့ မလံုေလာက္ပါဘူး။

ကရင္ျပည္နယ္ ခရီးစဥ္အတြင္း ကရင္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ေတြ႔ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခင္ဗ်ား ကရင္အမ်ဳိးသား အစည္းအ႐ံုး (KNU) နဲ႔ မေတြ႔ခဲ့ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဘာလို႔ KNU နဲ႔ မေတြ႔ခဲ့တာလဲ။ ဒါမွမဟုတ္ KNU နဲ႔ ေတြ႔ဖို႔ ၾကိဳးစားခဲ့ပါေသးသလား။

လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနကို သြားေရာက္ စူးစမ္းေလ့လာဖို႔ က်ေနာ္ ကရင္ျပည္နယ္ကို သြားေရာက္ဖို႔ ၾကိဳးစားခဲ့တယ္ဆိုတာ မွန္ပါတယ္။ ဒီခရီးစဥ္အတြင္း အစိုးရနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရယူထားတဲ့ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ပဲ က်ေနာ္ ေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ခရီးစဥ္အတြင္း KNU နဲ႔ ေတြ႔ခြင့္ရေအာင္ က်ေနာ္ ၾကိဳးစားပါမယ္။

တျခား ေနာက္ထပ္ေျပာခ်င္တာမ်ား ရွိပါေသးသလားခင္ဗ်ာ။

က်ေနာ္ ေျပာခဲ့သလိုပါပဲ၊ က်ေနာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ထြက္ခြာလာၿပီးတဲ့ေနာက္ အက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ဖို႔ အစိုးရက ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒါနဲ႔ မလံုေလာက္ပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ဟာ အာဆီယံ အပါအဝင္ အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံေတြ၊ အစိုးရတို႔နဲ႔ အတူတကြ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး နယ္ပယ္ အားလံုးမွာ တိုးတက္မႈေတြ ရရွိဖို႔ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ဖို႔အတြက္ အာဆီယံဟာ ေဒသတြင္း အင္အားေကာင္းတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။