စီးပြားေရးသမားမ်ား ျမန္မာတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံရန္ အေကာင္းျမင္

ဧရာ၀တီ

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဒီမိုကေရစီအသြင္ ကူးေျပာင္းေရးကို အရွိန္ျမွင့္တင္ရာ၌ ၎တို႔ကိုယ္စားျပဳသည့္ က႑မ်ားက အဓိကေနရာတြင္ ပါ၀င္ေပးႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ယံုၾကည္ေနၾကေသာ စီးပြားေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံေရးကို အေကာင္းဖက္မွ ႐ႈျမင္ၾကေၾကာင္း ဘန္ေကာက္ပို႔စ္ သတင္းစာက ေရးသားထားသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ပါရမီ စြမ္းအင္ကုမၸဏီမ်ား အုပ္စု၏ ဥကၠဌႏွင့္ အမႈေဆာင္ခ်ဳပ္ျဖစ္ေသာ ဦးကံထြန္းက ယခင္စနစ္ေဟာင္း ျဖစ္ေသာ တိုက္႐ိုက္ညွိႏိႈင္းေဆြးေႏြးၿပီး ခ်ထားေပးသည့္ စနစ္ကို ဆန္႔က်င္ေၾကာင္းႏွင့္ ယခု လက္ရွိ က်င့္သံုးလ်က္ ရွိေသာ ပြင့္လင္းစြာ ေစ်းၿပိဳင္ေပးသည့္စနစ္ကို ေစ်းကြက္၏ တုန္႔ျပန္မႈေကာင္းေၾကာင္း ေျပာသည္။

ကုန္းတြင္းပိုင္း ေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ လုပ္ကြက္ ၁၈ ခုအတြက္ ကုမၸဏီ ၃၀ ေက်ာ္က အဆိုျပဳလႊာ တင္သြင္းခဲ့ၿပီး ကမ္းလြန္လုပ္ကြက္ ၃၀ အတြက္ အဆိုျပဳေလွ်ာက္ထားသူ ၆၁ ဦး ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

“ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိလာမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အမ်ိဳးသား လံုၿခံဳေရး အျမင္နဲ႔ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အရာအားလံုးမွာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိစရာမလိုဘူးေလ” ဟု ဦးကံထြန္း က ဘန္ေကာက္ပို႔စ္ သတင္းစာသို႔ ေျပာသည္။

၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲေၾကာင့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားႏွင့္ မူ၀ါဒအေျခခံမ်ား ပိုမိုတိုးတက္လာမည္ဟုလည္း သူက အေကာင္းဖက္မွ ႐ႈျမင္သည္။

“ဂ်င္းနီဟာ မီးခြက္အျပင္ကို ေရာက္ေနၿပီဆိုတာ လူတိုင္းသိပါတယ္။ ေနာက္ေၾကာင္းလည္း ျပန္မသြားခ်င္ၾကပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္လွည့္ဖို႔ဆိုတာ လံုး၀ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး” ဟု ယမန္ေန႔က ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္ CNBC စီးပြားေရး သတင္းဌာနက ျပဳလုပ္က်င္းပသည့္ ျမန္မာ့ေရးရာ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဦးကံထြန္းက ေျပာၾကားလိုက္သည္။

“ျမန္မာျပည္ကို လာၿပီး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံတဲ့ အခါမွာ ဘာေတြက စြန္႔စားမႈျဖစ္မလဲလို႔ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက က်ေနာ့္ကို လာေမးၾကတယ္။ ဒီကို မလာဘဲေနတာကမွ အႀကီးဆံုးစြန္႔စားမႈလို႔ က်ေနာ္သူတို႔ကို ေျပာျပလိုက္ပါတယ္” ဟုလည္း သူက ဆုိသည္။

Tractus Asia မွ အမႈေဆာင္ ညႊန္ၾကားေရးမႉး Dennis Meseroll က ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အခြင့္အလမ္းမ်ားသည္ သတၱဳႏွင့္ သယံဇာတ ရွာေဖြတူးေဖာ္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို စံခ်ိန္စံညႊန္း သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ အညီ ျဖစ္လာေစရန္ ကူညီေပးေနသည္ဟု ေျပာသည္။

“ခင္ဗ်ား အဲဒီကိုသြားၿပီးေတာ့ စစ္တပ္ ဒါမွမဟုတ္ ၀န္ႀကီးတေယာက္နဲ႔ပဲ ညွိႏိႈင္းၿပီး သေဘာတူညီမႈယူရမယ္လို႔ အရင္ စစ္အစိုးရက ယူဆထားခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ အခ်ိန္ေတြေျပာင္း သြားခဲ့ပါၿပီ” ဟု သူက ဆိုသည္။

ေနာ္ေ၀ ႏိုင္ငံမွ Telenor Group ၏ ဒုတိယဥကၠဌႏွင့္ အာရွေဒသ အႀကီးအကဲ Sigve Brekke ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မိုဘိုင္း တယ္လီဖုန္း ေအာ္ပေရတာ လိုင္စင္အတြက္ တင္ဒါမ်ား ေရြးခ်ယ္မႈကို စနစ္တက် လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းသည္ အေပါင္းလကၡဏာ ေဆာင္သည့္ အံ့အားသင့္စရာ ျဖစ္ေၾကာင္း ဘန္ေကာက္ပို႔စ္ သတင္းစာသို႔ ေျပာသည္။

“အစိုးရက သူ႔ရဲ႕ျပည္သူေတြကို အေကာင္းဆံုး ၀န္ေဆာင္မႈေပးႏိုင္မယ့္ ကုမၸဏီကို ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ဖို႔ တကယ္ႀကိဳးစားခဲ့တယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္” ဟု သူကဆိုသည္။

စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားအေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေရတို အက်ိဳးစီးပြားကိုသာ လုပ္ေဆာင္မည့္ အစား ေရရွည္ကို ေမွ်ာ္ၾကည့္၍ လုပ္ေဆာင္ၾကရန္လည္း Sigve Brekke က တိုက္တြန္းထားသည္။

မာစတာကတ္၏ အေရွ႕ေတာင္ အာရွဆိုင္ရာ ဥကၠဌ Matthew Driver ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီ ျဖစ္ထြန္းေရးသည္ ဘ႑ာေရး၀န္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းမ်ား၏ ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈနွင့္ အတူ ေပၚေပါက္လာလိမ့္မည္ဟု ေျပာသည္။

“က်ေနာ့္ အေနနဲ႔ အစိုးရက ဥပေဒေတြ ျပဌာန္းေပးေနတာနဲ႔ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ေပးေနတဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈေတြကို ဟန္ေဆာင္ပန္ေဆာင္ မဟုတ္ဘဲ တကယ္လုပ္ေနတာလို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခ်ိန္ေတာ့ နည္းနည္း ေစာင့္ရပါဦးမယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။

HIS Energy Insight မွ ဒုတိယ ဥကၠဌႏွင့္ အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသ အႀကီးအကဲ Michael Rodgers က ေရနံႏွင့္ သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႔အတြက္ ေစ်းၿပိဳင္အဆိုျပဳလႊာ တင္သြင္းျခင္းသည္ လိုအပ္ခ်က္မ်ား ရွိေနေသာ္လည္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။

“ေနာက္ကြယ္မွာ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈမ်ိဳး မရွိခဲ့ဘူးဆိုရင္ က်ေနာ္ အရမ္းအံ့အားသင့္မိမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ ကုမၸဏီေတြကလည္း ဒီလို ကိစၥမ်ိဳးကို စိတ္၀င္စားမႈ နည္းပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ေနာက္ဆံုးက်ရင္ ကိုယ္ပဲ ဒုကၡေရာက္ရမွာေလ” ဟု ေျပာသည္။

သို႔ေသာ္လည္း ဆန္႔က်င္လိုသည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္လာႏိုင္ေသာ ကိစၥမ်ားကို သူက စိုးရိမ္ေနသည္။

“ဒီပိုက္လိုင္းေတြကို တစံုတရာက ေႏွာက္ယွက္ ဖ်က္ဆီးတာမ်ိဳးကလည္း တကယ္ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္” ဟု Rodgers ကေျပာသည္။

“ဒီပိုက္လိုင္းေတြ ကေနတဆင့္ အစိုးရရဲ႕ ၀င္ေငြေတြ အမ်ားႀကီး တိုးတက္လာမယ္ေလ။ တကယ္လို႔ လူေတြက ဒါကို ေႏွာက္ယွက္ တားဆီးခ်င္တယ္ ဆိုရင္ သူတို႔ လုပ္ႏိုင္တာေပါ့” ဟု သူက ေျပာထားသည္။