၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ `အေျပာင္းအလဲအတြက္ အခြင့္အလမ္း´ ဟု ICG ေျပာ

မံုပီး

နယူးေဒလီ (မဇၩိမ) ။ ။ ျမန္မာ စစ္ အစိုးရ၏ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ အေပၚ က်ယ္ျပန္႔စြာ ေဝဖန္ ေျပာဆို မႈမ်ား ရွိေန ေသာ္လည္း ယင္း သည္ `အေျပာင္း အလဲ အတြက္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ´ တရပ္ျဖစ္ေၾကာင္း ႏွင့္ ထို႔ေၾကာင့္ လည္း အစုိးရ၊ အတိုက္အခံ၊ အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ပို မိုက်ယ္ျပန္႔ သည့္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္း ကို ဤအခြင့္ အေရးအား `အခ်ည္းႏွီး ျဖဳန္းတီး´ မပစ္ရန္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ ရာ ပဋိပကၡ ေလ့လာေရး အဖြဲ႔ (ICG) က တိုက္တြန္း လိုက္သည္။

ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားသည္ လြတ္လပ္မွ်တမည္ မဟုတ္ေသာ္လည္း ယင္းသည္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေျမမ်က္ႏွာသြင္ျပင္ကို ေျပာင္းလဲေစႏိုင္ေၾကာင္းႏွင့္ တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္လ်က္ရွိေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမ်ား အေနျဖင့္လည္း ရာထူးမွဆင္းေပးရၿပီး အေဆာင္အေယာင္မွ်ေသာ ရာထူးမ်ားကိုသာ ယူထားရသည့္ အေျခအေနမ်ဳိး ကဲ့သို႔ေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ဳိး ျဖစ္လာႏိုင္ဖြယ္ရွိေၾကာင္း ICG က ယမန္ေန႔က ထုတ္ျပန္လိုက္ေသာ အစီရင္ခံစာသစ္တရပ္တြင္ ေရးသားထားသည္။

`ကာယကံရွင္အားလံုးအေနႏွင့္လည္း အစိုးရကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးႏွင့္ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးဆီသို႔ တြန္းအားေပးသြားႏိုင္မည့္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ေပၚထြက္လာႏိုင္သည့္အတြက္ ႏိုးႏိုးၾကားၾကား ရွိေနသင့္ေၾကာင္း´ ဟု `ျမန္မာႏိုင္ငံ-ေရြးေကာက္ပြဲဆီသို႔´ ဟူေသာ အစီရင္ခံစာတြင္ ေရးသားထားသည္။

စစ္အစုိးရအေနျဖင့္ မိမိတို႔၏ လက္ရွိလႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ကိုင္ႏိုင္မႈကို အာမခံခ်က္ရေစရန္ ေရြးေကာက္ပြဲကို အသံုးခ်လိုေနသည္ဟု ယူဆႏိုင္ေသာ္လည္း ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ မ်ဳိးဆက္တဆက္အတြင္း အက်ယ္ျပန္႔ဆံုး လႈပ္ခါပစ္လိုက္ႏိုင္မည့္ အေျခအေနျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ကာယကံရွင္ အားလံုးအေနျဖင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိေသာ အေျပာင္းအလဲအတြက္ ျပင္ဆင္ထားသင့္ေၾကာင္း ICG ၏ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အစီအစဥ္ ဒါ႐ိုက္တာ Jim Della-Giacoma က ေျပာသည္။

ေရြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္ျခင္း၊ ဆန္႔က်င္ျခင္းတို႔သည္ စစ္အစိုးရ၏ အၾကိဳက္သာ ျဖစ္သြားမည္ျဖစ္ကာ၊ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပမည္ကို တားဆီးႏိုင္မည္မဟုတ္၍ အစိုးရဘက္သား မဟုတ္ေသာ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ာ၏ မဲရရွိႏိုင္မႈကို ပိတ္ပင္ထားသလို ျဖစ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ အနာဂတ္ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္မ်ားတြင္ အသံအမ်ဳိးမ်ဳိး ထြက္ႏိုင္မႈကို ေလ်ာ့နည္းသြားေစမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အဆိုပါ အဖြဲ႔က ေျပာသည္။

ေရြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္ ဆန္႔က်င္ေနမည့္အစား အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အပါအဝင္ အတိုက္အခံ အဖြဲ႔မ်ားအေနႏွင့္ မိမိတို႔ တပါတီခ်င္းေသာ္၎၊ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအေနႏွင့္ေသာ္၎၊ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မပါဝင္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည့္တိုင္ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္စဥ္တြင္ ျဖစ္ႏိုင္သမွ် အက်ယ္ျပန္႔ဆံုး ပါဝင္ႏိုင္မႈကို အားေပးၾကရန္ ဤအဖြဲ႔က ဆိုထားသည္။

ဒီခ်ဳပ္ကမူ သူတို႔၏ ေရႊဂုံတိုင္ေၾကညာခ်က္၌ စစ္အစိုးရက ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို လိုအပ္ေသာ ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေပးၿပီး လြတ္လပ္စြာ စည္း႐ံုးလႈပ္ရွားႏိုင္ခြင့္ ေပးမွသာ သူတို႔အေနျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေမလတြင္ ေၾကညာခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို လႊတ္ေပးရန္၊ ေနာက္ထပ္ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူမ်ားကို ဖမ္းဆီးျခင္းမွ ရပ္တန္႔ေရွာင္ရွားရန္ စစ္အစိုးရကို ဤအဖြဲ႔က ေတာင္းဆိုထားသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေရးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ တရားမွ်တေသာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈဥပေဒမ်ား၊ စည္းမ်ဥ္းမ်ားကို ျပ႒ာန္းေပးရန္၊ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ျပည္တြင္းအကဲခတ္မ်ားကိုလည္း ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္စဥ္ကို အကဲခတ္ေလ့လာခြင့္ ေပးရန္တို႔ကိုလည္း သူတို႔က တိုက္တြန္းေတာင္းဆိုထားသည္။

မၾကာေသးမီက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ႐ံုးတင္စစ္ေဆးၿပီး ေနာက္ထပ္ ၁၈ လ ထိန္းသိမ္းထားရန္ အမိန္႔ခ်မွတ္လိုက္ျခင္းသည္ `တိုင္းျပည္က ေနာက္ႏွစ္တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပရန္ စီစဥ္ထားသည့္အခ်ိန္တြင္ ျဖစ္ေနသည့္အတြက္ ဤႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္အေပၚ ယံုၾကည္ကိုးစားရမႈကို ေလ်ာ့ပါးေစခဲ့ေၾကာင္း´ Giacoma က မဇၩိမကို ယေန႔ ေျပာသည္။

ေရြးေကာက္ပြဲက လြတ္လပ္မွ်တမည္ မဟုတ္ေသာ္လည္း ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အျခား ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို လႊတ္ေပးၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အျပည့္အဝ ပါဝင္ခြင့္ျပဳျခင္းျဖင့္ သူတို႔၏ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္စဥ္ကို ပို၍ ယံုၾကည္ကိုးစားခံရေအာင္ လုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္းလည္း သူက ေျပာသည္။

`ႏိုင္ငံေရးလံႈ႔ေဆာ္ခ်က္နဲ႔ ဖမ္းဆီးတာေတြကို ရပ္ရမယ္။ အဓိကက်တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒေတြကို ျမန္ႏိုင္သမွ် ျမန္ျမန္ျပ႒ာန္းေပးဘို႔ကလည္း အေရးၾကီးတယ္။ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကို မေလ်ာ္ကန္တဲ့ ကန္႔သတ္မႈေတြမရွိဘဲ မွတ္ပံုတင္ခြင့္ ေပးရမယ္၊ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္လႈပ္ရွားမႈေတြကို ခြင့္ျပဳရမယ္၊ မဲေရတြက္ရာမွာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိေစရမယ္´ ဟု သူက ဆက္လက္ေျပာဆိုသည္။

ICG ၏ ဤအစီရင္ခံစာသည္ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ျပစ္ဒဏ္ ခ်မွတ္လိုက္သည့္အတြက္ အားမလိုအားမရ ျဖစ္ေနၾကခ်ိန္၊ ဖိအားမ်ားတုိးျမင့္လာေနခ်ိန္ႏွင့္ စစ္အစိုးရသည္ အေျပာင္းအလဲမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္ ဆႏၵမရွိေၾကာင္း ျပသလိုက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္ဟု အတိုက္အခံတို႔က ေျပာဆုိေနၾကခ်ိန္တြင္ ေပၚထြက္လာျခင္းျဖစ္သည္။

ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားသည္ လြတ္လပ္မွ်တမည့္ အလားအလာလည္းမရွိ၊ အေျပာင္းအလဲမ်ား အားလံုးသည္လည္း အေပါင္းလကၡဏာေဆာင္မည့္ အလားအလာ မရွိၾကေသာ္လည္း ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းအေနျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဆက္ဆံပံုအေပၚ ေဒါသထြက္ရျခင္း၊ ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈအေပၚ ဖိႏွိပ္ေနျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ေတာ့ျဖင့္ ျဖစ္ပ်က္လာမည့္ အျဖစ္အပ်က္မ်ားအေပၚ ၾသဇာသက္ေရာက္ေစႏိုင္မည့္ အခြင့္အလမ္းမ်ားအေပၚေတာ့ အတားအဆီး မျဖစ္ေစသင့္ေၾကာင္း ICG ၏ အာရွအစီအစဥ္ ဒါ႐ိုက္တာ ေရာဘတ္တင္ပလာ (Robert Templer) က ေျပာသည္။

`ေနာက္ဆံုးအေနျဖင့္ေျပာရလွ်င္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားသည္ ႏိုင္ငံေရးအရ မတိုးသာမဆုတ္သာ ျဖစ္ေနမႈအတြက္ အၾကီးမားဆံုးေသာ တန္ဖုိးကို ေပးခဲ့ရၿပီးျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးအတြက္ ျပင္ဆင္ေနခ်ိန္တြင္ သက္ဆိုင္ရာ ဘက္အသီးသီးအေနျဖင့္ အခြင့္အလမ္းသစ္မ်ားအတြက္ ႏိုးႏိုးၾကားၾကား ရွိေနသင့္ၿပီး ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္သည့္ အႏၲရာယ္မ်ားအတြက္လည္း အလားတူ ႏိုးၾကားေနသင့္ေၾကာင္း´ တင္ပလာက ေျပာသည္။