HRDPတြင္ ရခိုင္ကုိယ္စားလွယ္တစ္ဦးအေနျဖင့္ ၀င္ေရာက္လႈပ္ရွား ေန ေသာ ဦးျမတ္ထြန္းက "ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံေန ရတာေတြကသက္အရြယ္မျပည့္ေသးတဲ့ကေလးေတြကိုစစ္သား၊တပ္ သားစုေဆာင္းမႈ၊ အတင္းအားဓမၼ လုပ္အားေပးေစခိုင္းမႈ၊ လယ္ယာေျမ သိမ္းဆည္းမႈ စတာေတြ ရွိေနပါတယ္။ ကေလးစစ္သား၊ တပ္ သား အျဖစ္ စုေဆာင္းခံေနရတဲ့ ေနရာေတြ အခ်ိဳးေဖာက္အခံရဆုံး ေနရာ ေတြကေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္နဲ႔ အက်ဥ္း ေထာင္ေတြအတြင္းမွာလည္းအခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈေတြရွိေနတယ္။ သူတို႔က ေထာင္ထဲမွာရွိတဲ့ အက်ဥ္း သားေတြကို လူေတြကို လူသားေတြလို တန္ဖိုးမထားပဲနဲ႔ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္တယ္။ ထမင္းကိုလည္း ဝဝလင္ လင္မေကြ်းဘူး။ ထမင္းကို နပ္ မွန္လည္းမေကြ်းဘူး။ ႏုိင္ငံေတာ္က ထမင္းအျဖဴ ေကြ်းဆုိရင္ သူတို႔ကမေကာင္းတဲ့ ဆန္ေစ့ အမည္းေတြကို ခ် ေကြ်းတယ္။ အမဲ သားဆို ရင္လည္း တစ္ေယာက္ကို ၇ က်ပ္သား ေကြ်းရမယ္ဆိုရင္ ၅ က်ပ္ သားပဲေကြ်းတယ္။ အလုပ္ကိုလည္း မတန္မဆ ခိုင္းတယ္။ ဒါေတြအား လုံးကလည္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ ထားတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ " ဟု ေျပာသည္။
CBI (Capacity Burmese Initiative)ႏွင့္ HRDP ( Humam Rights Defender and Promoter ) တို႔ ပူးေပါင္းၿပီး၊ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းလူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ ထပ္မံမျဖစ္ပြားရေအာင္ ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ရည္ရြယ္ကာ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ကေလးအခြင့္အေရး (ကေလး စစ္ သား စုေဆာင္းမႈ) နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး Workshops တစ္ခုကို ဒီဇင္ဘာလ ၆၊ ရ၊ ၈ ရက္တို႔တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ကာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း လူ႔အ ခြင့္အေရး ခ်ိဳး ေဖာက္ ခံရမႈမ်ားကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သိရွိလာေစရန္၊ ျပည္သူမ်ား လူ႔အခြင့္အေရး အသိဥာဏ္မ်ား ပိုမိုသိလာေစရန္ ႏွင့္ စြမ္းရည္ျမွင့္ေပး ႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
HRDP မွ တာ၀န္ရွိသူ ကိုေမာင္ေမာင္ေလးက " သင္တန္းကေတာ့ (၆ ၊၇ ၊၈) ျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္ ေတာ္တို႔အဖြဲ႔ထဲက ေဒသဆိုင္ရာ ေခါင္းေဆာင္ ေတြႏွင့့္ HRDP ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ Workshop လုပ္ေနတာ ပါ။ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ကတည္းက Network အေနနဲ႔လုပ္ထားတာဆိုေတာ့ အဓိက အျပည္ ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကာ္ျငာစာတမ္းပါ လ႔ူအခြင့္ေရးေတြနဲ႔ တျခားလူ ခြင့္ေရးေတြ conventions ေတြကိုသာ အဓိကထားၿပီး ေဆာင ္ရြက္ပါတယ္။ အဲဒီ လူ႔အခြင့္အေရး အသိတရားေတြကို မွ်ေ၀ျခင္း၊ ျဖန္႔ေ၀ျခင္းႏွင့္ လူအခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရတဲ့ ကိစၥေတြအေပၚမွာ တက္ စြမ္းသေလာက္ ကူညီေပးတဲ့ ကိစၥဆုိၿပီး ႏွစ္ခုလုပ္ တယ္။ အဲဒီႏွစ္ခု လုပ္တာဟာ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး၊ ဘာသာတစ္ခု၊ ဝါဒတစ္ခုအတြက္ လုပ္တဲ့အ လုပ္မဟုတ္ပဲ HRDP အဖြဲ႔ဝင္အေနနဲ႔ လုပ္တာျဖစ္တယ္။ စစ္အ စိုးရ သက္တမ္းတေလွ်ာက္ ၂၀၀၁ ကေန ၂၀၁၂ ထိ ဥပေဒနဲ႔ထိန္းသိမ္းမႈ ေတြ ရွိတယ္။ ဥပေဒနဲ႔ ဖမ္းဆီးမႈေတြလည္း ရွိတယ္။ အက်ဥ္းစ ခန္းေတြ၊ အခ်ဳပ္စခန္းေတြမွာလည္း ညွမ္းပမ္းႏွိက္စက္မႈေတြ အမ်ားႀကီး ႀကံဳေတြ႔ ရတယ္၊ ေနာက္တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္း ပတဲ့အခ်ိန္ မွာလည္း မဲေပးပိုင္ခြင့္ ရွိတဲ့လူေတြ၊ မဲမေပးရတဲ့ လူေတြ၊ မဲမေပးခ်င္ ဘဲ မဲထည့္ရတဲ့သူေတြ၊ အမ်ားႀကီးရွိခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ အ တင္းအားဓမၼ လယ္ယာသိမ္းဆည္းမႈေတြ၊ အားဓမၼခိုင္းေစမႈေတြ၊အတင္းအားဓမၼအရြယ္ မေရာက္ေသးတဲ့ ကေလးသူငယ္ေတြ၊ အထူးသ ျဖင့္ အမ်ိဳးသားေတြကို တပ္ထဲ ထည့္သြင္းတဲ့ ကိစၥေတြရွိတယ္။ လူအခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈ ေတြကေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရွိခဲ့တာေပါ့။ အခုတိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ပဋိပကၡေတြရွိတယ္၊ စစ္ပြဲေတြ ျဖစ္ပ်က္ေန တယ္။ အဲဒီစစ္ပြဲေတြရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲေတြ ေၾကာင့္ အိမ္ယာေျမေတြ မတရားေရြ႕ေျပာင္းရတာေတြရွိတယ္၊ ယခုေခတ္ကာလႀကီးထဲမွာအဲဒ မွာရွိတဲ့ လူေတြ ေထာင္၊ ေသာင္း၊ သိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ေရြ႕ေျပာင္းရတယ္၊ အဲဒီ မွာကေလးေတြ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြ လုံၿခံဳတဲ့ေနရာေတြမွာ မေနရဘူး။အဲ ဒါေတြက လူ႔အခြင့္အေရးကုိ မတရား ခ်ိဳးေဖာက္ခံရတာ ျဖစ္တယ္။ လူအခြင့္ေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကေတာ့ ပုံစံမ်ိဳးစုံ၊ နည္းလမ္းမ်ိဳးစုံနဲ႔ ေနရာ မ်ိဳးစုံမွာ ေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ အရင္တုန္း ကေတာ့ စနစ္ရဲ႕ သေဘာသဘာ၀၊ အခုေတာ့ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ေပါ့ဗ်ာ။ လူတစ္ ေယာက္၊ လူတစ္စု၊ တစ္ဖြဲ႔ရဲ႕ ထြက္ လာတဲ့ ဥပေဒေတြနဲ႔ ခ်မွတ္တဲ့ဥပေဒေတြ ရွိတယ္။ ဖမ္းခ်င္သလိုဖမ္း၊ တရားကို စီရင္ခ်င္သလို စီရင္တယ္၊ လုပ္ခ်င္သလိုလုပ္တဲ့ အေျခအ ေနေတြ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ဒီဖက္ပိုင္းမွာေတာ့ အဲဒီေလာက္ အေျခေနေတြ ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး မရွိေတာ့ဘူးလို႔ ေျပာလို႔ရ လာတယ္။ တစ္ခ်ိန္ တည္း မွာပဲ အဲဒီေလာက္ အေျခေနေတြ ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး မရွိေတာ့ဘူးဆိုေပမယ့္ လူအခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈေတြက လုံး၀မရွိေတာ့ဘူး လားဆို ေတာ့လည္း အဲလိုမဟုတ္ပါဘူး။ လူအခြင့္ေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြက အမ်ားႀကီးဆက္ျဖစ္ေနပါေသးတယ္။ "ဟု ေျပာသည္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္သည့္ ဒီမိုကေရစီေဖၚေဆာင္ေနေသာ အစိုးရ လက္ထက္တြင္လည္း တိုင္းရင္းသား ေဒသမ်ားတြင္ စစ္ေရး ပဋိပ ကၡ ေတြ၊ လူမႈေရး ပဋိပကၡမ်ားသည္ အမ်ားႀကီးကပ္ပါလာကာ၊ ၄င္းအေပၚတြင္ မႈတည္၍ လူအခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားဆက္ လက္ျဖစ္ ေပၚ ေနေသးေၾကာင္း ကိုေမာင္ေမာင္ေလးက ဆက္ေျပာသည္။
"ဒီတစ္ခ်က္မွာလည္း အစိုးရဖက္ကခ်ည္း မဟုတ္ဘူးေပါ့ဗ်ာ။ တျခား ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ ဘက္ႏွစ္ဖက္ ပုံစံမ်ိဳးေပါ့ဗ်ာ။တစ္ဖက္နဲ႔တစ္ဖက္အျပန္အ လွန္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ႀကဳံေတြ႔ေနရတယ္။ ဒါေတြက အင္မတန္ ထင္ရွားတဲ့ ပုံစံမ်ိဳးေတြေပါ့။ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္တယ္ ဆိုတာ လူ႔အခြင့္အေရးကြပ္ကဲမႈမွာက အဓိကအားျဖင့္ အစိုးရမ်ားနဲ႔ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြမွာ ေတြ႔ရတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္တယ္ ဆုိကတည္းက အစိုးရကခ်ိဳးေဖာက္တတ္ၾကတာေပါ့ ေနာ္။ အျခားကေတာ့ အလုပ္ရွင္က အလုပ္သမားအေပၚမွာ ခ်ိဳးေဖာက္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ျပည္သူတစ္ေယာက္က ျပည္သူတစ္ေယာက္ အေပၚမွာ သုိ႔တည္းမဟုတ္၊ အမ်ိဳးသားတစ္ေယာက္က အမ်ိဳးသ မီး တစ္ေယာက္အေပၚမွာ ခ်ိဳးေဖာက္တဲ့အခြင့့္အေရး စသျဖင့္ ခ်ိဳးေဖာက္ ၾကတာေတြ ရွိပါတယ္။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာရရင္ အခ်ိဳ႕တိုင္းရင္း သား ေဒသတြမွာ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းေတြမွာလည္း လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိၾကတာပါပဲ။ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္တယ္ ဆိုတာက အစိုးရကတစ္ခုတည္းက ခ်ိဳးေဖာက္တာေတာ့ မဟုတ္ ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရနဲ႔ကေတာ့ အမ်ားႀကီးသက္ဆုိင္တာေပါ့။ အိမ္တြင္းအ ၾကမ္းဖက္မႈ ဆိုတာကလည္း ျပည္သူက ျပည္သူကို ခ်ိဳး ေဖာက္တာပဲ။ ဘက္မ်ိဳးစုံမွာေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ ဒီလူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ကာကြယ္တဲ့ေန ရာမွာ မျဖစ္ခင္မွာ ႀကိဳတင္ကာကြယ္တာက အေကာင္း ဆုံးနည္းလမ္းတစ္ခုေပါ့။ အဲဒီအ တြက္ ကြ်န္ေတာ္တို႔က ေရာက္တဲ့ေနရာတိုင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိတဲ့ အသိတရားကို မ်ားမ်ားေပးတယ္။ တကယ္လို႔ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ကအ ခြင့္အေရးကို သိလာၿပီဆိုရင္ မိမိအခြင့္အေရး ကုိ တန္ဖိုးထားၿပီး တျခားသူမ်ားရဲ႕ အခြင့္အေရးကိုလည္း ေလးစားတန္ဖိုးထားဖို႔ အၿမဲတမ္း ေျပာတယ္။ ဒါကလူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ မႈကို ကာကြယ္တဲ့နည္းလမ္းတစ္ရပ္လို႔ ခံယူထားပါတယ္။"ဟု ကိုေမာင္ေမာင္ေလးက ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရသစ္ ဒီမုိကေရစီလမ္းေၾကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းစဥ္ကို ေလွ်ာက္လမ္းေနၿပီဟု ႏိုင္ငံတကာက ထင္ ျမင္ေနၾကေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ တုိင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေနၿပီလားဆိုသည္ကို ၾကည့္ရန္ လိုအပ္ေသးေၾကာင္း၊ ရခိုင္ျပည္ နယ္ ပထမ အေရးအခင္းႏွင့္ တစ္ေက်ာ့ျပန္အေရးအခင္းတြင္ ဥပေဒစိုးမိုးမႈ အားနည္းေနေသးၿပီး ရခိုင္ျပည္သူမ်ားမွာ ယေန႔အခ်ိန္ထိ စိတ္ လုံၿခံဳမႈ မရွိေသးပဲ ေၾကာက္ရြံ႕ထိတ္လန္႔စြာနဲ႔ ေနထိုင္ၾကရေသးေၾကာင္း၊ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားလည္း အေကာင္အ ထည္ ေဖာ္မႈ အားနည္းေနေသးေၾကာင္း၊ မုံရြာခရိုင္၊ ေၾကးနီ လက္ပန္ေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း သပိတ္ပြဲကို အၾကမ္း ဖက္ၿဖိဳခြင္းမႈေၾကာင့္ သံ ဃာေတာ္မ်ားကို ျပင္းထန္စြာ ဒဏ္ရာရေစျခင္းသည္လည္း မသိမသာႏွင့္ သိသိသာသာပင္ လူ႔့အခြင့္အေရးကို တစ္ဖက္လွည့္နဲ႔ ခ်ိဳးေဖာက္ ေန ျခင္း ျဖစ္သည္။
No comments:
Post a Comment