Thursday, December 20, 2012

အပစ္ရပ္ေသာ္လည္း လူ႕ အခြင့္အေရး ခ်ိဳးဒေဖာက္မႈမ်ား ခံေနရဆဲ

သတင္းႏွင့္မီဒီယာ ကြန္ယက္။

အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ေနသည့္ ကာလအတြင္း အၾကမ္း ဖက္မႈမ်ားႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ဆက္ လက္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္အေပၚ ရွမ္းလူထုမ်ား စိတ္ပ်က္ေနေၾကာင္း SWAN အဖဲြ႕က ဆုိသည္။

ရွမ္းျပည္နယ္တ၀ွမ္း သံုးပတ္ၾကာ နယ္လွည့္ခရီးစဥ္အတြင္း လူထုႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြး ခ်က္မ်ားအေပၚ အေျခခံ၍ ျပည္ပအေျခစုိက္ ရွမ္း အ မ်ဳိးသမီးေရးရာ ဆက္သြယ္လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္ေရးအသင္း (SWAN) အဖဲြ႕က အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ၿပီး ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕ တေနရာတြင္ ယ ေန႔ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြတရပ္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

ေဒသတြင္း စီမံကိန္းမ်ားေၾကာင့္ လယ္ယာေျမ အသိမ္းခံရမႈ အပါအ၀င္ အဓမၼ လုပ္အား ေစခုိင္းမႈ၊ တုိက္ပဲြမ်ား ျပန္လည္ ျဖစ္ပြားမႈေၾကာင့္ စစ္ ေျပးဒုကၡသည္မ်ား အေျခအေနႏွင့္ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အႏုိင္က်င့္ခံရမႈ စသည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရမႈမ်ား ဆက္လက္ ျဖစ္ေပၚ ေနဆဲ ျဖစ္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာဆုိေၾကာင္း ခရီးစဥ္အတြင္း လုိက္ပါခဲ့သည့္ SWAN ေျပာခြင့္ရသူ ယိင္းဟန္ဖက အခုလုိ ေျပာဆုိ သည္။

“အဓိက ျပႆနာကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ၿပီးေတာ့ တုိက္ပဲြ ဆက္ျဖစ္ေနတယ္။ အခုဆုိ ကုိယ့္ၿမိဳ႕ေတာင္ ကုိယ္မေနရဲဘူးေပ့ါေနာ္။ တျခားၿမိဳ႕မွာ သြားပုန္းေနတဲ့သူလည္းရွိတယ္။ ေတာေတာင္ေတြထဲ ပုန္းေနရတဲ့သူေတြလည္း ရွိတယ္။ ေနာက္ၿပီး က်ေနာ္တုိ႔ကုိ သူပုန္နဲ႔ ဆက္သြယ္ တယ္ဆုိၿပီး ဖမ္းဆီးတယ္၊ ရုိက္ႏွက္တယ္၊ တပ္ထဲမွာ လနဲ႔ခ်ီၿပီး ခ်ဳပ္ထားတယ္။ က်ေနာ္ ေတာင္ လြတ္ေျမာက္လာတာ မၾကာေသးဘူးလုိ႔ သူတို႔လာေျပာျပတာေပ့ါေနာ္။”

ထုိ႔အျပင္ ယခုခရီးစဥ္မတုိင္မီ အစုိးရတပ္က က်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အႏုိင္က်င့္ ခံရမႈ ေလးမႈအား ေဒသခံမ်ားက လာေရာက္ တုိင္ ၾကားခဲ့သည္ဟုလည္း ဆုိသည္။

SWAN အဖဲြ႕သည္ ရွမ္းအမ်ဳိးသမီးမ်ားအား ပစ္မွတ္ထား တုိက္ခုိက္ခံခဲ့ရသည့္ မုဒိန္း က်င့္ခြင့္ လုိင္စင္ (License to rape) အစီရင္ခံစာ ကုိ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

တုိက္ပဲြျဖစ္ပြားသည့္ ေဒသမ်ားအတြင္း ဆန္စပါး ရိတ္သိမ္းခ်ိန္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ေတာင္ယာ ႏွင့္ လယ္ေတာမ်ားသုိ႔မသြားရဲသလုိေဆာင္း တြင္း ကာလ ေတာေတာင္ထဲ ထြက္ေျပး ေနသူမ်ား၏ က်န္းမာေရးႏွင့္ ေနထုိင္ စားေသာက္ေရးအတြက္ အခက္အခဲ ျဖစ္ေနေၾကာင္း သိရ သည္ ဟု ယိင္းဟန္ဖက ဆုိသည္။

ထုိ႔အျပင္ ရခုိင္ျပည္နယ္မွ တရုတ္ျပည္သုိ႔ သြယ္တန္းေဖာက္လုပ္ေနသည့္ ဂက္စ္ ပုိက္လုိင္း စီမံကိန္း လမ္းေၾကာင္းက သီေပါၿမိဳ႕နယ္ ေဘာ္ ႀကိဳ ေဒသတ၀ႈိက္ရွိ ဆားဓါတ္ပါ၀င္သည့္ နယ္ေျမအား ျဖတ္သန္းသြားမည့္အေပၚ ေဒသခံမ်ားက စုိးရိမ္ေနေၾကာင္း အခုလုိ ဆက္ ေျပာ သည္။

“ဓါတ္မီးတုိင္ေတာင္မွ စုိက္ထားရင္ တႏွစ္ေတာင္ မခံဘူးတဲ့။ ငါးလ ေျခာက္လေလာက္ ဆုိရင္ ဆား ေတြစားၿပီး အဲဒီဓါတ္တုိင္ေတြက လွဲက် ကုန္တယ္ေပ့ါ။ ပုိက္လုိင္းေတြက အခု စျမဳတ္ေနၿပီတဲ့။ မျမဳတ္ခင္ေတာင္မွ အႏၱရာယ္ ႀကီးေနၿပီ ေပ့ါ ေနာ္။ ျမဳတ္ၿပီးေတာ့မွတကယ္လုိ႔ဂက္စ္ ေတြ၊ ေရနံေတြ လြတ္မယ္ဆုိရင္ ေပါက္ကဲြသြားတဲ့အခါ လူထုေတြရဲ႕ လံုၿခံဳေရးကုိ ဘယ္သူ တာ၀န္ယူမလဲလုိ႔ေျပာတယ္။”

ယခု ခရီးစဥ္အတြင္း ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ SNLD၊ ရွမ္းတုိင္းရင္း သားမ်ား ဒီမုိကရက္တစ္ ပါတီ SNDP အပါအ၀င္ လူ ထု အေျချပဳ လူမႈအဖဲြ႕အစည္းမ်ား၊ အစုိးရႏွင့္အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ျပဳလုပ္ထားသည့္ လက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႕မ်ားမွ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ရွမ္းစာ ေပႏွင့္ ယဥ္ ေက်းမႈအဖဲြ႕၀င္မ်ား၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား ပါ၀င္သည္။

ယင္းအဖဲြ႕သည္ ေတာင္ႀကီး၊ ေနာင္ခ်ဳိ၊ ေက်ာက္မဲ၊ သီေပါ၊ လားရွိဳး၊ ေက်းသီး၊ သိႏၵီ ကြတ္ခုိင္၊ နမ့္ခမ္း၊ မူဆယ္ႏွင့္ က်ဳိင္းတံုၿမိဳ႕မ်ားရွိ ေဒ သခံ လူထုမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။

လူထု နစ္နာခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အဖဲြ႕အစည္း အသီးသီးမွ မွတ္တမ္းတင္ထားခဲ့ၿပီး အစုိးရႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရန္ လႊတ္ေတာ္ မွ တဆင့္ တင္ျပသြားရန္ စီမံကိန္းခ်၍ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ဆုိသည္။

တခ်ိန္တည္းတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္အတြင္း လူထုကုိယ္စားလွယ္မ်ား လြတ္လပ္စြာ ပါ၀င္ခြင့္ရႏုိင္ေရး ေတာင္းဆုိခဲ့ၾကသလုိ ႏုိ၀င္ ဘာ လ ၂၆ ရက္ေန႔မွ ၂၈ ရက္ေန႔အတြင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ျခင္း ေဆြးေႏြး ပဲြမွ ေတာင္းဆုိခ်က္အား ခ်ျပခဲ့ရာ လူထုတရပ္လံုးကလည္း ေထာက္ခံခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ညီလာခံတြင္ “ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကသာ တန္းတူညီမွ်ေရးႏွင့္ စစ္မွန္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္မည္” ဟူသည့္ ေတာင္းဆုိခ်က္အား တင္ျပခဲ့ရာ အစည္းအေ၀း တက္ေရာက္သူ အားလံုးကလည္း ေထာက္ခံခဲ့သည္။

No comments: