စီမံကိန္းႀကီးမ်ားေၾကာင့္ ေဒသခံလူ ထုမ်ား၏သေဘာထား အပစ္ပယ္ ခံရမႈမ်ား SYCB ႏွင့္ NYFထုတ္ျပန္

ေစာခါးစူးညား (ေကအိုင္စီ)

ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းႀကီးမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ျပည္နယ္ (၇)ခုႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီး (၁)ခုမွ ေဒသခံလူထုမ်ား၏ ဆႏၵသေဘာထားမ်ား အ ပစ္ ပယ္ ခံရမႈႏွင့္ပတ္သက္ ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားကြန္ဂ ရက္-SYCB ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလူငယ္မ်ား အင္အား စု-NYF တို႔ကယ ေန႔ အစီရင္ခံစာတစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္ လိုက္သည္။

ယင္းအစီရင္ခံစာကို “အပစ္ပယ္ခံ”ဟု အမည္ေပးထားၿပီး ျမန္မာႏိုင္ ငံရွိ ကခ်င္၊ ကယား၊ က ရင္၊ ခ်င္း၊ မြန္၊ ရခိုင္၊ သွ်မ္းျပည္ေတာင္ ပိုင္းႏွင့္ တနသၤာရီတိုင္း တို႔တြင္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီ မ်ား၏ ပူးေပါင္းလုပ္ကိုင္ ေသာ မဟာစီမံကိန္းႀကီးမ်ား ၉ခု ကို ေဒသခံလူထု မ်ား အား တိုင္ပင္ျခင္းမရွိဘဲ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ လုပ္ ေဆာင္ျခင္း ကို ေထာက္ျပထား သည္။

ယခု အစီရင္ခံစာ ျဖစ္ေျမာက္ရန္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းႏွင့္ဆက္ႏြယ္ေသာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား၊ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ပ်က္စီး ထိ ခိုက္ မႈမ်ား၊ သတင္းအခ်က္အလက္မွန္မ်ားကို ဖုံးကြယ္ထားမႈမ်ား စသည့္တို႔ကို SYCB ႏွင့္ NYF တြင္ ပါ၀င္သည့္ အဖြဲ႔အစည္း(၉)ဖြဲ႔မွ ၂၀ ၁၂ခုႏွစ္ ဧၿပီလမွ ဇြန္လအထိ ကြင္းဆင္း၍ မွတ္တမ္းေကာက္ ယူခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု SYCB ၏ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ေနာ္ဆန္းက ေျပာသည္။

ေနာ္ဆန္းက “ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းေၾကာင့္ အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသားေဒသမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ လူထုေတြရဲ႕ နစ္နာ မႈေတြကို လက္လွမ္းမီသ ေလာက္ပဲ က်ေနာ္တို႔ စုေဆာင္းတင္ျပထားတာျဖစ္တယ္။ ျမစ္ဆံုကိစၥနဲ႔ ေရႊဂက္(စ္) စီမံ ကိန္းမွာ အဓမၼ ခိုင္း ေစတာ၊ လယ္ေျမသိမ္းတာ စတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရွိတယ္။ ဒါေတာင္ အခု လက္ပံေတာင္း ေၾကးနီစီမံကိန္း မပါပါ ေသး ဘူး။ ”ဟု ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။

ထိုစီမံကိန္းမ်ားမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္-ျမစ္ဆုံဆည္၊ ကရင္ျပည္နယ္-ဖားအံၿမိဳ႕ရွိ စီးပြားေရးဇုန္၊ ခ်င္းျပည္နယ္-တီးတိန္-ရိဒ္လမ္း၊ရခိုင္ျပည္ နယ္ -စစ္ေတြ ပင္လယ္ဆိပ္ကမ္း ႏွင့္ ေရႊသဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း၊ ကရင္နီ(ကယား) ျပည္နယ္-ဘီလပ္ေျမစက္႐ံု၊ သွ်မ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္း-အ ထက္ေပါင္း ေလာင္းဆည္၊ မြန္ျပည္နယ္-ကတိုက္ ဆည္ႏွင့္ တနသာၤရီတိုင္း-ထား၀ယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္းတို႔ ျဖစ္သည္ဟု အပစ္ပယ္ခံ အစီ ရင္ ခံ စာတြင္ ပါရွိသည္။

စီမံကိန္းေၾကာင့္ အတင္းအဓမၼလုပ္အားေစခိုင္းျခင္း၊ လယ္ေျမသိမ္းယူျခင္း၊ အတင္းအဓမၼေရြ႕ေျပာင္းျခင္း၊ စစ္တပ္တိုးခ်ဲ႕လာျခင္း၊ လုံၿခံဳ ေရး တင္းၾကပ္ျခင္း၊ မတရားအခြန္ေကာက္ခံျခင္းႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီး ျခင္း စသည့္ ဆိုးက်ဳိးမ်ား ျဖစ္ေပၚလွ်က္ရွိသည္လည္း အစီ ရင္ ခံစာ၌ ထည့္သြင္းထားသည္။

၎အျပင္ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဒသခံ(၂၆၁)အား ေတြ႔ဆံုေမးျမန္း စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့ၿပီး ေတြ႔ရွိခ်က္အရ ေဒသ ခံ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ၎ စီမံ ကိန္းမ်ားႏွင့္ဆက္စပ္သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္ မရရွိျခင္း၊ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ သတင္းအခ်က္အလက္ရရွိရန္ မည္သို႔ဆက္သြယ္ရ မည္ကို မသိျခင္း၊ ၄၅ ဒႆမ ၂ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ဘာမွ် မသိ ျခင္းႏွင့္ ေကာင္းက်ဳိးသက္ေရာက္မႈမ်ားကို ခံစားရသူမွာ ၁ရာခိုင္ႏႈန္းသာ မျပည့္ ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။

တဆက္တည္းမွာပင္ ျမန္မာအစိုးရ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းေကာ္မတီႏွင့္ ခ်င္းအမ်ဳိး သားတပ္ဦး-CNFတို႔ ဒီဇင္ ဘာ ၉ရက္ေန႔၌ ေတြ႔ဆံုၿပီး သေဘာတူညီခ်က္ ၆ခ်က္ သေဘာတူခဲ့ရာ ခ်င္းျပည္နယ္ အတြင္း ေဒသခံလူထု၏ ဆႏၵကို ဦးစားေပးေဆာင္ ရြက္မည့္ လြတ္လပ္ေသာဆႏၵျဖင့္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားသည့္ သေဘာတူခြင့္ျပဳခ်က္(FPIC)ဆိုင္ရာလူ႔အခြင့္အေရးကိစၥ ပါရွိသည္ဟု သိရ သည္။

“ဒီသေဘာတူညီခ်က္ဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့ေျခလွမ္းလို႔ ဆိုႏိုင္ေပမယ့္ FPIC ကို ျပည္တြင္း ဥပေဒတရပ္အ ျဖစ္ ျပ ဌာန္းၿပီးေတာ့ တျပည္လံုးက်င့္ သံုးဖို႔ လိုအပ္တယ္”ဟု ေနာ္ဆန္းက ျဖည့္စြက္ေျပာဆိုသည္။

ဆက္လက္၍ SYCB ႏွင့္ NYF တို႔က ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာအစိုးရ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အပါအ၀င္ လုပ္ငန္းရွင္ႏွင့္ကုမၸ ဏီ မ်ား၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီ အဖြဲ႔အစည္း ႏွင့္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အေနျဖင့္ ပါ၀င္ ေဆာင္ ရြက္ေျဖရွင္းေပးၾကရန္ တိုက္တြန္းထားသည္။

SYCB ႏွင့္ NYF သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ တိုင္းရင္းသားလူငယ္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားၿပီး လက္ရွိ SYCB တြင္ အဖြဲ႔ ၁၅ ဖြဲ႔ႏွင့္ NYF တြင္ အဖြဲ႔ ၁၃ဖြဲ႔ရွိသည္။ SYCB ကို ၁၉၉၆ခုႏွစ္တြင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီး NYF ကို ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

စီမံကိန္းေၾကာင့္ အတင္းအဓမၼလုပ္အားေစခိုင္းျခင္း၊ လယ္ေျမသိမ္းယူျခင္း၊ အတင္းအဓမၼေရြ႕ေျပာင္းျခင္း၊ စစ္တပ္တိုးခ်ဲ႕လာျခင္း၊ လုံၿခံဳ ေရး တင္းၾကပ္ျခင္း၊ မတရားအခြန္ေကာက္ခံျခင္းႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီး ျခင္း စသည့္ ဆိုးက်ဳိးမ်ား ျဖစ္ေပၚလွ်က္ရွိသည္လည္း အစီ ရင္ ခံစာ၌ ထည့္သြင္းထားသည္။

၎အျပင္ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဒသခံ(၂၆၁)အား ေတြ႔ဆံုေမးျမန္း စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့ၿပီး ေတြ႔ရွိခ်က္အရ ေဒသ ခံ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ၎ စီမံ ကိန္းမ်ားႏွင့္ဆက္စပ္သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္ မရရွိျခင္း၊ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ သတင္းအခ်က္အလက္ရရွိရန္ မည္သို႔ဆက္သြယ္ရ မည္ကို မသိျခင္း၊ ၄၅ ဒႆမ ၂ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ဘာမွ် မသိ ျခင္းႏွင့္ ေကာင္းက်ဳိးသက္ေရာက္မႈမ်ားကို ခံစားရသူမွာ ၁ရာခိုင္ႏႈန္းသာ မျပည့္ ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။

တဆက္တည္းမွာပင္ ျမန္မာအစိုးရ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းေကာ္မတီႏွင့္ ခ်င္းအမ်ဳိး သားတပ္ဦး-CNFတို႔ ဒီဇင္ ဘာ ၉ရက္ေန႔၌ ေတြ႔ဆံုၿပီး သေဘာတူညီခ်က္ ၆ခ်က္ သေဘာတူခဲ့ရာ ခ်င္းျပည္နယ္ အတြင္း ေဒသခံလူထု၏ ဆႏၵကို ဦးစားေပးေဆာင္ ရြက္မည့္ လြတ္လပ္ေသာဆႏၵျဖင့္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားသည့္ သေဘာတူခြင့္ျပဳခ်က္(FPIC)ဆိုင္ရာလူ႔အခြင့္အေရးကိစၥ ပါရွိသည္ဟု သိရ သည္။

“ဒီသေဘာတူညီခ်က္ဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့ေျခလွမ္းလို႔ ဆိုႏိုင္ေပမယ့္ FPIC ကို ျပည္တြင္း ဥပေဒတရပ္အ ျဖစ္ ျပဌာန္းၿပီးေတာ့ တျပည္လံုး က်င့္ သံုးဖို႔ လိုအပ္တယ္”ဟု ေနာ္ဆန္းက ျဖည့္စြက္ေျပာဆိုသည္။

ဆက္လက္၍ SYCB ႏွင့္ NYF တို႔က ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာအစိုးရ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အပါ အ၀င္ လုပ္ငန္းရွင္ႏွင့္ကုမၸ ဏီ မ်ား၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီ အဖြဲ႔အစည္း ႏွင့္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအေနျဖင့္ ပါ၀င္ ေဆာင္ ရြက္ေျဖရွင္းေပးၾကရန္ တိုက္တြန္းထားသည္။

SYCB ႏွင့္ NYF သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ တိုင္းရင္းသားလူငယ္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားၿပီး လက္ရွိ SYCB တြင္ အဖြဲ႔ ၁၅ ဖြဲ႔ႏွင့္ NYF တြင္ အဖြဲ႔ ၁၃ဖြဲ႔ရွိသည္။ SYCB ကို ၁၉၉၆ခုႏွစ္တြင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီး NYF ကို ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။