“သဘာဝ သယံဇာ တူးေဖာ္ ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္း မ်ားကို ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈ ႐ွိစြာ တူးေဖာ္ ထုတ္လုပ္ ေရး၌ ေစာင့္ ၾကည့္မယ့္ လုပ္ငန္း စဥ္က ေရ႐ွည္ လုပ္ရ မယ့္ လုပ္ငန္းပါ၊ သဘာဝ သယံဇာတ ေတြကို တူးေဖာ္ ထုတ္လုပ္ ေနသေ႐ြ႕က်ေနာ္တို႕ ေစာင့္ၾကည့္ သြားရမယ့္ လုပ္ငန္းပါ” ဟု MEITI မြန္ျပည္ နယ္ျဖစ္ေျမာက္ေ ရးေကာ္မီတီ ဥကၠ႒ ႏိုင္စိန္ တီမွ ေျပာၾကား ခဲ့ပါသည္။
ယင္း ဖြင့္ပြဲ ေဆြးေႏြး ပြဲသို႔ မြန္ျပည္နယ္ ၿမိဳ႕နယ္ (၉) ခုမွ အသင္း အဖြဲ႕ေပါင္း (၂၀) ေက်ာ္ တက္ေရာက္ ခဲ့ၿပီး ကိုယ္စား လွယ္ေပါင္း (၁၂၀) ေက်ာ္ တက္ေရာက္ ခဲ့ၾကသည္။ ၿမိဳ႕နယ္ (၉) ခုအား ကိုယ္စားျပဳ သည့္ကိုယ္စား လွယ္မ်ား တက္ေရာက္ ခဲ့ၾကၿပီး တက္ေရာက္ ႏိုင္ခဲ့ျခင္း မ႐ွိသည့္ သ ထံု ၿမိဳ႕နယ္မွ ကိုယ္စားလွယ္ အတြက္မူ ေနာက္လာမည့္ ေကာ္မီတီ အစည္း အေဝး ၌ အလုပ္ အမႈေဆာင္ မ်ား ဆံုးျဖတ္ ခ်က္ျဖင့္ထပ္မံ ျဖည့္သြင္း သြားမည္ ျဖစ္သည္။
ျပည္နယ္ အဆင့္ ေဒသ လုပ္ငန္း ေဖာ္ေဆာင္ မႈအလုပ္အမႈ ေဆာင္ အဖြဲ႕ဝင္ (၂၅) ဦးကို ဇန္နဝါရီ ၂၆ ရက္ေန႕ႏွင့္ ၂၇ ရက္ေန႔ ႏွစ္ရက္ တာ ျပဳလုပ္ သည့္အလုပ္ ႐ံု ေဆြးေႏြးပြဲ ၿပီးေနာက္ ေ႐ြးခ်ယ္ ႏိုင္ခဲ့ကာ ထိုထဲမွ တႏိုင္ငံလံုးကို ကိုယ္စား ျပဳသည့္ EITI အဖြဲ႕ ျဖစ္သည့္ျမန္မာ့ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈ မဟာမိတ္အဖြဲ႕ (Myanmar Collation for Transparency) ထံသို႕ ျပည္နယ္ ကိုယ္စားျပဳ ကိုယ္စားလွယ္ (၅) ဦး ထည့္ဝင္ ရမည္ ျဖစ္သည္။
ယခု ဖြဲ႕စည္း လိုက္သည့္ ျပည္နယ္အဆင့္ EITI အဖြဲ႕၏ အဓိက လုပ္ငန္း အေနျဖင့္ စီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ စီမံကိန္း မ်ားအား သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ဆိုင္ ရာ ေလ့ လာ ဆန္းစစ္ခ်က္ (EIA), လူမႈ အက်ိဳး စီးပြားမ်ားဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈ ေလ့လာ ဆန္းစစ္ခ်က္ (SIA), က်န္းမာေရး အက်ိဳး သက္ေရာက္မႈ ဆိုင္ရာ ေလ့ လာ ဆန္းစစ္ခ်က္ (HIA) မ်ားကို ႐ွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ ရမည္ ျဖစ္သည္။
“က်ေနာ္တို႕ ႏိုင္ငံ အစိုးရက လည္း ႏိုင္ငံတကာ EITI အဖဲြ႔ဝင္ ႏိုင္ငံ အျဖစ္ ဝင္ေရာက္ဖို႔ ဆႏၵ ႐ွိေနတယ္၊ အခုလို က် ေနာ္တို႕ အရပ္ဖက္ လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းေတြ စုေပါင္းၿပီး EITI အဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕စည္း ႏိုင္ျခင္းက လည္း တစ္ဖက္က အစိုးရရဲ့လုပ္ငန္းစဥ္ ေတြကို ကူညီရာ ေရာက္သလို တစ္ဖက္ ကလည္း စီမံကိန္း ေတြရဲ့ ပြင့္ လင္း ျမင္သာမႈ ႐ွိမ႐ွိကို ဆန္းစစ္ ႏိုင္တဲ့ အေန အထား ႐ွိတယ္” ဟု ႏိုင္ငံလံုး ကိုယ္စားျပဳ ကိုယ္စားလွယ္ (ယာယီ) အတြက္ မြန္ျပည္မွ ကိုယ္စားျပဳ ေ႐ြးခ်ယ္ ခံရသူ ရာမည ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာင္ေဒး႐ွင္းဥကၠ႒ မင္းေအာင္ေဇမွ ေျပာသည္။
ထိုေလ့လာ ေတြ႕႐ွိခ်က္ မ်ားကို အေျခခံ၍သယံဇာတာ တူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈ ႐ွိမ႐ွိ တိုင္း တာ စစ္ေဆးၿပီး အစိုးရႏွင့္သံုးပြင့္ဆိုင္ ညြန္႕ေပါင္း အဖဲြ႕ (Multi Stake Holder Group) အဖြဲ႕မွ ဗဟို အစိုးရ ထံသို႕ တင္ျပ အေရးဆို သြားမည္ ျဖစ္သည္။
ျပည္နယ္ အဆင့္၌ ၄င္းအဖြဲ႕အားျမန္မာ ႏိုင္ငံ သဘာဝ သယံဇာတ တူးေဖာ္ ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ပြင့္လင္း ျမင္ သာ မႈ ေဖာ္ေဆာင္ေရး အဖြဲ႕ (Myanmar Extractive Industries Transparency Initiative MEITI) ဟု ေခၚေဝၚ သံုးစြဲမည္ ျဖစ္ကာႏိုင္ငံလံုး အဆင့္ ၌မူျမန္မာ့ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈ မဟာမိတ္အဖြဲ႕ (Myanmar Collation for Transparency) ဟု ေခၚေဝၚမည္ ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အဆင့္၌ ႐ံုးခ်ဳပ္ကို အထက္ ျမန္မာျပည္ အတြက္ မႏၲေလး ၿမိဳ႕၌ ထား႐ွိမည္ ျဖစ္ျပီး ေအာက္ျမန္ မာ ျပည္အတြက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ ထား႐ွိမည္ သည္။ တိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္ (၁၄) ခု စလံုး၌ ဖြဲ႕စည္းရန္ ႐ွိေသာ္လည္း လက္ရွိ တြင္ ကရင္၊ ပဲခူး၊ စစ္ကိုင္း၊ ရန္ကုန္တိုင္း တို႔၌ဖြဲ႔စည္း ရန္ က်န္႐ွိ ေနေသးသည္ဟု ဆိုပါ သည္။
စစ္ကိုင္း တိုင္းကို လာမည့္ ဇန္နဝါရီလ ၃၀ ႏွင့္၃၁ ရက္ေန႕ မ်ားတြင္၎၊ ရန္ကုန္တိုင္း၌ လာမည့္ ေဖေဖာ္ဝါရီ (၂) ရက္ ေန႕ တြင္၎၊ ကရင္ျပည္ နယ္အား လာမည့္ ေဖေဖာ္ ဝါရီလ ၇ ရက္ႏွင့္ ၈ ရက္ေန႕ မ်ားတြင္၎ အသီးသီး ဖြဲ႕စည္းသြား မည္ ျဖစ္ျပီး ပဲခူးတိုင္း ကိုမူ ရက္ခ်ိန္း မရွိေသး ေၾကာင္းသိရသည္။
ဤကဲ့သို႔ သယံဇာတ တူးေဖၚေရးတြင္ တရားမွ်တမွဳ ရွိေစရန္ လူမွဳအဖြဲ႔အစည္းမွႀကိဳးစားေနေသာ္လည္း အစိုးရ၏အခန္းက႑ သည္ ယေန႔အထိ ပီျပင္မွဳ မရွိေသးေပ။ ဥပမာ အားျဖင့္ မြန္ုျပည္နယ္ ေရျပင္မွ သဘာ၀ ဓါတ္ေငြ႔ တူးေဖၚ ေနမွဳကို လက္ရွိဖြဲ႔ စည္း ထားသည့္ ျပည္နယ္ အဆင့္ MEITI အဖြဲ႔ မ်ားက သြားေရာက္ စစ္ေဆး ႏိုင္ရန္ အစိုးရ ခြင့္ျပဳ ပါ့မလား ဟူသည့္ ေမးခြန္းမ်ဳိး ေမးစရာ ရွိလာသလို လက္ေတြ႔ က်င့္သံုးမွဳတြင္ ရံပုံေငြ ရရွိေရး သည္လည္း အေရးႀကီး မည္ ျဖစ္သည္။
ဤကိစၥ ျဖစ္ေျမာက္ေရး အတြက္ (NGO) အကူ အညီ ျဖင့္ မျပည့္စံု သလို အစိုးရမွ တကယ္ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ရန္ အ ေရး ႀကီး လွသျဖင့္ လက္ေတြ႔ ျဖစ္ ထြန္း မွဳမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ရန္ သာ ရွိပါသည္။
No comments:
Post a Comment