“အလယ္ အလတ္ေလာက္ အေအးလြန္ကဲမႈေတာ့ ရွိမယ္”

ဧရာ၀တီ

၂၀၁၄ ဇန္န၀ါရီ ၆ ရက္ ေနာက္ပိုင္း အေမရိကန္ ႏုိင္ငံ အေရွ႕ေျမာက္ႏွင့္ အေနာက္အလယ္ပိုင္း ေဒသမ်ားတြင္ အႏွစ္ ၂၀ အတြင္း အဆိုးဝါးဆံုး အေအးလိႈင္း ႐ိုက္ခတ္မႈဒဏ္ကို အျပင္းအထန္ ခံစားခဲ့ရၿပီး လူေသဆံုးမႈနဲ႔ ယာဥ္မေတာ္တဆမႈ၊ ေလယာဥ္ခရီးစဥ္ ဖ်က္သိမ္းလိုက္ရမႈမ်ား ျဖစ္ခဲ့ရေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာ သတင္းေဖာ္ျပခ်က္မ်ား အရ သိရပါတယ္။

အေမရိကန္ ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ေဒသမ်ားစြာမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အေအးလိႈင္းကို အာတိတ္ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္စဥ္လို႔ ေခၚဆိုၾကပါတယ္။ အျပင္းအထန္ ရာသီဥတုေအးျခင္း သာမက ေလတိုက္ခတ္မႈေၾကာင့္ အေအးဒဏ္ ပိုမို ျပင္းထန္သျဖင့္၊ အဖံုးအကြယ္မရွိေသာ အသား အေရသည္ ၅ မိနစ္အတြင္း Frost Bite ေခၚ ႏွင္းကိုက္သည့္ ေဝဒနာ ခံစားၿပီး အေအးေၾကာင့္ အသားမ်ား ေသြးမေလွ်ာက္ ေတာ့ ဘဲ ခဲသြားၿပီး ပ်က္စီးသြားႏိုင္တာေၾကာင့္ အေရးေပၚ အေျခအေန ေၾကညာထားရၿပီး မလိုအပ္ဘဲ အျပင္မထြက္ၾကဖို႔ အေမရိကန္ အာာဏာပိုင္ေတြ က သတိေပးထားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ဒီျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ ကေနဒါႏိုင္ငံက ကမာၻေက်ာ္ ႏိုင္ဂါရာ ေရတံခြန္ႀကီးလည္း ေအးခဲသြားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အခုေတာ့ ဒီ အေအး လိႈင္း ေတြက အေမရိကတိုက္ကေန အေရွ႕ဘက္ကိုေရြ႕လာၿပီလို႔ သတင္းမ်ားက ဆိုပါတယ္။ ဒီအေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေအးဒဏ္ ပိုခံစားရဖြယ္ ရွိ၊ မရွိ သိႏုိင္ဖို႔ ဧရာ၀တီ ေကာ္ပီအယ္ဒီတာ ညိဳမီသင္းက မိုးေလ၀သ ပညာရွင္ ေဒါက္တာ ထြန္းလြင္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားပါတယ္။

ေမး။ ။ ဒီႏွစ္ ေဆာင္းရာသီက ရန္ကုန္မွာေရာ ျမန္မာႏိုင္ငံတခုလံုး သိသိသာသာ အေအးဒဏ္ ခံစားရတယ္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းလိုပဲ အေမရိကမွာလည္း ထူးျခား ျပင္းထန္တဲ့ အေအးလြန္ကဲမႈ ျဖစ္ေပၚေနတယ္လို႔ ၾကားေနရပါတယ္။ ဒါေတြက ဆက္စပ္မႈေတြ ရွိေနလား။

ေျဖ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ခံစားရတဲ့ သိသာတဲ့ အေအးဒဏ္က ေဆာင္းရာသီမွာ ေအးေနက် အေအးဒဏ္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ေလာ ေလာဆယ္ အပူခ်ိန္က်ေနတယ္။ အနိမ့္ဆံုး အပူခ်ိန္က ၈ ေလာက္ရွိတယ္၊ ဂဏန္း တလံုး အပူခ်ိန္ေတာ့ ျဖစ္တာေပါ့။ ေရခဲမွတ္ ေအာက္ေတာ့ မေရာက္ဘူး။ ဒါကလည္း ပံုမွန္ ေဆာင္းရာသီေၾကာင့္၊ ဒီႏွစ္အတြင္း ပထမအႀကိမ္ ေအးေတာ့ ခ်င္းျပည္နယ္တို႔မွာ ေရခဲ မွတ္ေအာက္ ေရာက္ေအာင္ေအးခဲ့တယ္။

အခု အေမရိကမွာ ျဖစ္ေနတာနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ေျပာရရင္ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ေရခဲမွတ္ေအာက္ ေအးမယ့္ အေျခအေန မရွိေသးဘူး။ အဲဒီအဆင့္ ျဖစ္မယ့္ အလားအလာလည္း နည္းတယ္။ ေအးတာေတာ့ သိသိသာသာ ေအးမယ္။ ညဘက္ ႏွင္း၊ ျမဴ က်ေလာက္ ေအာင္ ေတာ့ ေအးမယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ထူးထူးျခားျခား ေအးခဲ့တာ တခါ ရွိခဲ့တယ္။

၂၀၁၁ ေဆာင္းရာသီတုန္းက အႀကီးအက်ယ္ ေအးခဲ့တာမ်ဴိးေပါ့။ ၂၀၁၁ က ျဖစ္ခဲ့သလို အေအးလိႈင္း ျဖတ္တာမ်ဴိး၊ အေအးလြန္ကဲ မႈ Cold Wave ျဖစ္မယ့္ အဆင့္အထိ ေရာက္ဖို႔လည္း အလားလာနည္းတယ္။ ၂၀၁၁ ေဆာင္းရာသီတုန္းက ျဖစ္လိုက္တဲ့ အေအး လြန္ကဲမႈေၾကာင့္ ရွမ္းျပည္နယ္မွာ ျဖစ္လိုက္တာ လြယ္လင္မွာဆို လူ ၄ ေယာက္ေတာင္ ေသတယ္။ ဒီတေခါက္ေတာ့ အဲဒီတုန္းက ေလာက္ေတာ့ မေအးေတာ့ဘူး၊ အခုပဲ ဇန္န၀ါရီလ ေရာက္ေနၿပီ၊ ေဆာင္းတ၀က္ က်ဴိးေနၿပီ ေျပာရမွာေပါ့။ ေအးေတာ့ ထပ္ေအး မယ္။ အလယ္အလတ္ေလာက္ အေအးလြန္ကဲမႈေတာ့ ရွိမယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။

ဒီႏွစ္ကေတာ့ အဲဒီေလာက္ မဆိုးပါဘူး။ အာရွမွာလည္း သိပ္မေအးေလာက္ဘူး။ ဥေရာပမွာလည္း ထူျခားၿပီးေအး မေနဘူး။ အေမရိကမွာေတာ့ ေအးတာေပါ့၊ အဲဒီမွာ အပူခ်ိန္က -25 (အႏုတ္၂၅) နဲ႔ -30 (အႏုတ္ ၃၀) ေလာက္ ရွိတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ Wind Chill ေလတိုက္တဲ့အခါ ရတဲ့ အေအးဓာတ္ေပါ့၊ အေအးဓာတ္က -15 (အႏုတ္ ၁၅) ေလာက္ ရွိတာေပါ့။ အေမရိကမွာေတာ့ ဆိုး တာ ေပါ့၊ လူလည္း ေသတယ္။ က်န္တဲ့ ၂ ေနရာကေပါ့။ အဲဒီေလာက္ မဆိုးႏိုင္ဘူး။ ကမာၻ႔ေျမာက္ဘက္မွာ ကုန္းေျမ ၃ ခုရွိတယ္။ ေျမာက္ အေမရိကရယ္၊ ဥေရာပရယ္၊ အာရွရယ္ ရွိတယ္။ အခုျဖစ္ပြားေနတဲ့ အာတိတ္ ေပါက္ကြဲမႈေၾကာင့္ ဆက္စပ္ေနတဲ့ အေမရိက မွာ တိုက္႐ိုက္ ခံစားရတာေပါ့။

ေမး။ ။ ဒါဆို အေမရိကန္ ကေန အေအးလိႈင္းေတြ အေရွ႕ဘက္ကို ေရြ႕လာၿပီလို႔ သတင္းေတြမွာ ဖတ္ေနရတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေရာ အေအးလိႈင္း သက္ေရာက္မႈ ရွိလာႏိုင္လား။

ေျဖ။ ။ အေမရိကမွာေတာ့ အေရွ႕ဘက္ကို ေရႊ႕သြားၿပီ။ သမုဒၵရာကို ျဖတ္သန္းၿပီးေတာ့ ဒီဘက္ကို ေရာက္ရင္ အရင္ထိေတြ႔မွာက ဥေရာပေပါ့။ ဥေရာပမွာ ဘယ္ေလာက္ ေအးလည္း ၾကည့္ရမွာေပါ့။ ဥေရာပမွာ ဘာမွ မျဖစ္ရင္ေတာ့ ဒီဘက္ သိပ္မျဖစ္ပါဘူး။ အခု ဥေရာပမွာ ေလာေလာဆယ္ ျဖစ္ေနတာေတာ့ အေအးလိႈင္း လြန္ကဲတာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ မုန္တုိင္း ျဖစ္ေနတာ။ မုန္တုိင္းေတြ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ဒီေရလိႈင္းေတြ ဘာေတြ၀င္ၿပီး အပ်က္အစီး အေသအေပ်ာက္ေတြ ျဖစ္ေနတာေပါ့။ အေအးေပါ့ၿပီး အေႏြးဓာတ္ေတာင္ ရေနတယ္ ၾကားတယ္။

အဲဒါကလည္း မထူးဆန္းဘူး ဒီေလေတြက အာတိတ္က ေလေတြပဲ။ အာတိတ္ဘက္က ေလေတြက ေတာင္ဘက္ လတၱီက်ဴနိမ့္တဲ့ ဘက္ကို ဆင္းလာေတာ့ လိႈင္း ပံုသဏၭာန္ ဆင္းလာတယ္။ လိႈင္း ပံုသဏၭာန္ ေလေတြက တေနရာမွာ အာတိတ္ဘက္က ေလေတြနဲ႔ ဆင္းတယ္။ ေနာက္သူနဲ႔ ကပ္လ်က္ ေဘးမွာက်ေတာ့ အပူပိုင္းေဒသက ေလေတြက ေျမာက္ဘက္ကို တက္သြားတယ္။ အေရွ႕ဘက္ ေရာက္ေတာ့ အာတိတ္ေလက ဆင္းတယ္။ ဒီပံုစံနဲ႔ သြားတဲ့အခါမွာ အခု အေမရိကမွာ ေျမာက္ဘက္က ဆင္းတဲ့ ေလေၾကာင့္ ေအးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဥေရာပ ေရာက္တဲ့ အခါမွာ ေတာင္ဘက္က ေလေတြက တက္ေတာ့ ပူတယ္ေပါ့။ ဒါကေတာ့ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထ ရွိတဲ့ ပုံစံပဲ။

ေမး။ ။ ႏုိင္ငံတကာ သတင္းေတြမွာ ေဖာ္ျပထားခ်က္ အရ အာတိတ္မွာ ေပါက္ကြဲမႈ ထပ္ျဖစ္ႏုိင္ေသးတယ္လုိ႔ သတိေပးထားတာ ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒီ အေျခအေနကိုလည္း ေျပာျပေပးပါ။

ေျဖ။ ။ အဲဒီအေျခအေနကို ေစာင့္ၾကည့္ ေနသူေတြက အေထာက္အထားရွိလို႔ ေျပာတာ ျဖစ္မွာေပါ့။ ဒါဆုိရင္ေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ရ မွာေပ့ါ။ တုိ႔ကေတာ့ တဆင့္ခံ ၾကည့္ရတဲ့ သူကိုး။ ကိုယ္ကိုယ္တုိင္ တုိင္းတာရတာ မဟုတ္ေတာ့ အတိအက် မေျပာႏိုင္ဘူးေပါ့။

ေမး။ ။ ဒါဆုိ ထပ္မံၿပီး အေအးပိုလာႏိုင္မယ္ ဆုိတာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘယ္ရက္ပိုင္းေလာက္ဆို ျဖစ္ႏုိင္မလဲ။

ေျဖ။ ။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ဥေရာပမွာေတာင္ မျဖစ္ေသးေတာ့ ေစာင့္ရမွာေပါ့။ တြက္ၾကည့္ ရသေလာက္ကေတာ့ ဇန္န၀ါရီ ေနာက္ဆံုးပတ္ေလာက္ ျဖစ္လိမ့္မယ္ ထင္ပါတယ္။ အခုလည္း အထိုက္အေလ်ာက္ေတာ့ ေအးတာပဲ။ ေဆာင္းတြင္းဆုိေတာ့ ေအး တာ ကေတာ့ အတက္၊ အက် ရွိမွာပဲ။ မိုးေလ၀သကေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ရမွာပဲ။ အေမရိကမွာ ေအးၿပီဆုိကတည္းက ကိုယ့္ဆီေတာ့ ေရာက္မွာပဲ။ ဘယ္အခ်ိန္ ေရာက္လာမလဲပဲ ေစာင့္ၾကည့္ရမယ္။ ဥေရာပမွာ ျပႆနာ တက္လာတယ္၊ ထူးျခား ေအးလာတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ကိုယ့္ဘက္လည္း လာၿပီေပါ့။

ေမး။ ။ တကယ္လို႔ ေအးလာၿပီဆုိရင္လည္း ၂၀၁၁ အေအးလိႈင္းဒဏ္ကို မီႏိုင္လား။ ၂၀၁၁မွာ အေအးလိႈင္း ျဖတ္တာက အာတိတ္ ေပါက္ကြဲမႈေၾကာင့္ပဲလား။

ေျဖ။ ။ ျမန္မာျပည္နဲ႔ သိပ္မေ၀းတဲ့ ေျမာက္ဘက္ ဟိမ၀ႏၲာေတာင္ေပၚမွာ ေရခဲမွတ္ေအာက္ ေအးတဲ့ေလေတြ ရွိတယ္။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕အေရွ႕ေျမာက္ဘက္ တရုတ္ျပည္ထဲမွာလည္း ေရခဲမွတ္ေအာက္ ေလေအးေတြ ရွိတယ္။ အဲဒီ ေလေအးေတြက အေပၚမွာ ဒီ အတိုင္း တည္ေနတာပဲ၊ ေလေအးေတြ ေအာက္ဘက္ ဆင္းလာရင္ ျမန္မာျပည္ ေအးတယ္။ ၂၀၁၁ က အဲဒီက ေလေအးေတြ ေအာက္ဘက္ကို တိုး၀င္ ဆင္းလာတဲ့ အေျခအေန ျဖစ္ေပၚခဲ့လို႔ အေအးလိႈင္းေတြ ေရာက္လာၿပီး လြန္လြန္ကဲကဲ ေအးခဲ့တာေပါ့။

အခု အေျခအေနက ၂၀၁၁ ကို မမီႏိုင္ပါဘူး။ ျမန္မာျပည္က ေအးတယ္ ဆုိရင္လည္း ရန္ကုန္ေလာက္ဆို အပူခ်ိန္ ၁၂ ေပါ့၊ ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ပိုင္းေဒသေတြ ဆုိရင္ေတာ့ ဂဏန္း တလံုးေအာက္ အပူခ်ိန္ ၁၀ ေအာက္ ေအးမွာေပါ့။ ခ်င္းေတာင္တန္းနဲ႔ ရွမ္း (ပင္ေလာင္း၊ လိြဳင္လင္)ကေတာ့ ေရခဲမွတ္အထိ ေရာက္ေအာင္ ေအးသြားႏုိင္တာေပါ့။ အလယ္ပိုင္း ေဒသေတြဆို ၁၄၊ ၁၅ ေပါ့။

ေမး။ ။ ပံုမွန္ အပူခ်ိန္နဲ႔ Wind Cill ေၾကာင့္ ေအးလာတဲ့ အပူခ်ိန္ကေရာ ဘာကြာျခားမႈ ရွိပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ Wind Chill ဆိုတာ ေလတိုက္လို႔ အေအးဓာတ္ ပိုလာတာကိုေျပာတာ၊ ေလးေအးတိုက္တဲ့ အခ်ိန္ဆို ခ်မ္းတုန္ေနေအာင္ ပိုေအးတာ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ သိသိသာသာ အပူခ်ိန္ က်ဆင္းသြားၿပီး ေအးတာေပါ့၊ အဲဒါကို Wind Chill လို႔ေခၚတယ္။ အေမရိကတို႔ ဥေရာပတို႔မွာ Wind Chill က ပိုသိသာတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း ေအးေနတဲ့အခ်ိန္ ေလေအးတိုက္ရင္ ခိုက္ခိုက္တုန္ ေအးလာ သလိုမ်ဴိးေပါ့။ ဒီႏွစ္ အေအးဓာတ္က ေဖေဖာ္၀ါရီလေလာက္ အထိ ရွိေနမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားတယ္။

ေမး။ ။ ဆရာ့ရဲ႕ေဖ့စ္ဘုတ္ မွာ ေရးသားထားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ Hot Spot ေနရာ ၃၉ ေနရာေတြ႔တယ္ ဆုိတာ။ အဲဒီ အေျခအေန ကိုလည္း ေျပာျပေပးပါ။

ေျဖ။ ။ အဲဒါက လယ္ကြင္းေတြ မီးရိႈ႕ေနတာကို ေဖာ္ျပထားတာ။ ၿဂိဳဟ္တုကေန မီးေလာင္ေနတဲ့ ေနရာေတြကို ႐ိုက္တာ။ Spot ေတြကို လိုက္ရွာတာေပါ့။ ဒီအခ်ိန္ခါ ၃၉ ေနရာေတြ႕တာ ဆိုေတာ့ ထင္တာကေတာ့ လယ္ယာေျမေတြ မီးရႈိ႕တာလို႔ပဲ ထင္တယ္။

ေမး။ ။ အဲဒီ အေျခအေနကေရာ ရာသီဥတုအေပၚကို သက္ေရာက္တာမ်ိဳး ရွိလား။

ေျဖ။ ။ ခ်က္ခ်င္းေတာ့ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ျဒပ္ေငြ႔ ထုတ္လုပ္မႈကိုေတာ့ တုိးေစတာေပါ့။ ေရရွည္ ၾကည့္ရင္ေတာ့ ကမာၻႀကီး ပူေႏြးမႈကို ျဖစ္ေစတာေပါ့။ ။