သာေကတ သဇင္ေဆးခန္း၌ ေအအုိင္ဒီအက္စ္ လူနာသစ္မ်ား လက္ခံမည္

ေအာင္ထက္ / ၀၄ ေအာက္တိုဘာ ၂၀၁၀

ေဟာ္လန္အေျခစုိက္ နယ္စည္းမထား ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႔ (AZG) INGO ၏ ျမန္မာျပည္႐ုံးခြဲျဖစ္ေသာ သာေကတၿမိဳ႕နယ္ရိွ သဇင္ေဆးခန္း၌ ယခုလ (၁၁) ရက္ေန႔တြင္ ေအအုိင္ဒီအက္စ္ လူနာသစ္မ်ားကို စတင္လက္ခံမည္ဟု ေဆးခန္းတာ၀န္ရွိသူတဦးက ေျပာၾကားသည္။

“အျပင္ေဆးခန္းေတြက (ေသြးျဖဴဥပါ၀င္မႈ ရာခုိင္ႏႈန္း) CD4 Count ေဖာက္လာတဲ့၊ ေသြးစစ္ထားတဲ့ Positive အေျဖယူလာရပါမယ္။ မဂၤလာဒုံ ကူးစက္ေဆး႐ုံ၊ ေ၀ဘာဂီတုိ႔က စစ္ခ်က္ အေျဖပါရင္လည္း ရပါတယ္။ CD4 အရမ္းက်ၿပီး ရိရြဲေနတဲ့ လူနာေတြ အဲဒီေန႔မွာ ပါသြားမယ္။ ကာကြယ္ေဆး Septrin အဆင့္၊ ARV (ART) အဆင့္ေတြကုိေတာ့ ဆရာ၀န္ေတြ ခြဲျခားဆုံးျဖတ္ပါလိမ့္မယ္” ဟု ၎က ေျပာသည္။ သုိ႔ေသာ္ လုိအပ္ေသာ စစ္ေဆးစမ္းသပ္မႈမ်ားအၿပီး အဆုိပါေန႔တြင္ ARV ေပး မေပး၊ လူနာမည္မွ် လက္ခံမည္ကုိမူ ၎က အတည္ျပဳေျပာဆိုျခင္းမရိွေပ။

သုိ႔ေသာ္ သာေကတ သဇင္ေဆးခန္း၌ လူနာ (၅၀) ဦးခန္႔ ဦးရာလူစနစ္ စတင္စာရင္းသြင္း လက္ခံမည္ဟု ၾကားသိရေၾကာင္း AIDS ေ၀ဒနာရွင္တုိ႔အၾကား ေျပာဆုိေနၾကၿပီး အင္းစိန္ၿမိဳ႕နယ္ သဇင္ေဆးခန္း၊ လႈိင္သာယာၿမိဳ႕နယ္ သဇင္ေဆးခန္းတို႔ တြင္လည္း လူနာသစ္မ်ား လက္ခံဖြယ္ရွိသည္ဟု သိရသည္။

“ေအာက္တုိဘာ (၁၁) ရက္ေန႔မွာ AIDS လူနာသစ္ေတြဟာ ဆီတုိး၊ ဆန္တုိးသလုိ လုယက္တုိးေ၀ွ႔ေနၾကလိမ့္မယ္။ ၿပီးေတာ့ Register ၀င္ရပါမယ္။ လူနာကုိ လက္ခံလုိက္ၿပီ၊ မွတ္ပုံတင္သြင္း၊ ေဆးခန္းစာအုပ္သစ္ဖြင့္ၿပီးရင္ သဇင္ရဲ႕လူနာျဖစ္သြားပါၿပီ။ သဇင္ရဲ႕ Register နံပါတ္၀င္သြားရင္ ေဆးထုတ္လုိ႔ရပါၿပီ၊ တခါတည္း ေဆးေပး မေပးက ဆရာ၀န္ေတြ ဆုံးျဖတ္ပါလိမ့္မယ္” ဟု သာေကတ ေဆးခန္းတာ၀န္ရွိသူက ေျပာသည္။

ကမာၻ႔ႏုိင္ငံအသီးသီးရွိ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားသုိ႔ ေဆး၀ါးပံ့ပုိးမႈမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ရွိသည့္ ေဟာ္လန္အေျခစုိက္ (AZG) နယ္စည္းမထား ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႔ (INGO) သည္ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ကတည္းက ျမန္မာျပည္တြင္းသုိ႔ ARV ေဆးမ်ား ေထာက္ပံ့ျဖန္႔ေ၀ေပးခဲ့သည္။

အဆိုပါအဖြဲ႕သည္ လူနာသစ္မ်ား လက္ခံကာ (၁) ႏွစ္ေက်ာ္ ျဖန္႔ေ၀အၿပီး ၂၀၀၇ ခုနွစ္မွစတင္ကာ လူနာသစ္လက္ခံျခင္း မျပဳႏုိင္ေတာ့သည္မွာ ယခုဆိုလွ်င္ (၃) ႏွစ္ခန္႔ရွိေနၿပီဟု လႈိင္သာယာၿမိဳ႕နယ္ အိပ္ခ်္အုိင္ဗြီအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ NGO တခုက ေျပာသည္။

အိပ္ခ်္အုိင္ဗြီအေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူ မျဖဴျဖဴသင္းက “ျမန္မာျပည္မွာ ေဆး႐ုံေတြၿပီးရင္ ARV ေဆး ေထာက္ပံ့မႈအမ်ားဆုံးက AZG-INGO ေတြပဲ။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔လည္း ရရွိ Fund အေပၚ မူတည္ၿပီး မူအမ်ဳိးမ်ဳိး ေျပာင္းတယ္။ တခါတေလ လူနာသစ္ လက္ခံတယ္။ Register ၀င္တယ္။ စာအုပ္ထုတ္ေပးတယ္။ ARV မေပးဘူး။ Septrin နဲ႔ ဆြဲခ်င္ဆြဲထားမယ္။ အရင္က CD4 Count စစ္ေပးတယ္။ အခု အျပင္ေဆးခန္းေတြမွာ စစ္ခုိင္းတယ္။ လူနာေတြအေနနဲ႔ (၁၈,၀၀၀) က်ပ္ ကုန္က်မႈရွိတယ္။ Positive ကုိေတာ့ ေန႔စဥ္ အခမဲ့စစ္ေဆးေပးေနတယ္။ မွတ္ပုံတင္ၿပီး သဇင္လူနာေဟာင္းေတြကုိေတာ့ လစဥ္ ေဆးမျပတ္ေအာင္ ပံ့ပုိးေပးေနပါတယ္။ ခုလုိ AZG က ေဆးေပးေတာ့မယ္ဆုိရင္ လူနာေတြဟာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ တုိးေနမွာပဲ။ အဲဒီေန႔မွာ ေဆးရမလား၊ Register အဆင့္ပဲ ျဖစ္မလား မေျပာတတ္ဘူး” ဟု ေျပာသည္။

UNAIDS ၏ ဆရာ၀န္ႀကီး တဦးကမူ “ႏုိင္ငံတကာ စံႏႈန္းမွာ CD4 Count Under 200 ေရာက္မွ ARV ေပးသလုိျဖစ္ေနတယ္။ ဒီေတာ့ ေအအုိင္ဒီအက္စ္ရဲ႕ အခြင့္အေရးယူ ေရာဂါေတြအျပင္ အသည္း၊ ေက်ာက္ကပ္၊ တီဘီ ေရာဂါေတြနဲ႔ ေသဆုံးမႈႏႈန္း သိသာစြာတုိးေနတယ္” ဟု သုံးသပ္သည္။

UNAIDS ၏ စစ္တမ္းအရ ျမန္မာျပည္၌ ယေန႔အထိ AIDS ျဖစ္ပြားေနသူ (၂၃၇,၆၈၄) ဦး ရွိေနၿပီး ေဆး႐ုံႀကီးမ်ားအပါအ၀င္ NGO မ်ား၏ ARV ေဆး တုိက္ေကၽြးႏုိင္မႈမွာ လူနာ (၂) ေသာင္းေက်ာ္သာ ရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။