စစ္တပ္၏ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ရာဇ၀တ္မႈမ်ား အဆံုးသတ္ရန္ အစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္

ဖနိဒါ

တုိင္းရင္းသားအမ်ဳိးသမီးမ်ားအေပၚ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ ရာဇ၀တ္မႈမ်ား က်ဴးလြန္သည္ ကုိ အေရးယူမႈမွ ကင္းလြတ္ခြင့္စနစ္ကုိ အဆံုးသတ္ရန္ ထုိင္းႏုိင္ငံအေျခစုိက္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ျမန္မာႏုိင္ငံ) WLB ၏ အစီရင္ခံစာတြင္ တင္ျပ ေတာင္းဆုိလုိက္သည္။

ျမန္မာတပ္မေတာ္၏ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားသည္ မွတ္တမ္းမ်ားႏွင့္ အေသးစိတ္ ေဖာ္ျပထား သည့္ “အေရးယူမႈမွ ကင္းလြတ္ျခင္းႏွင့္ မေျပာင္းလဲေသးသည့္ စနစ္မ်ား”ဟူ၍ အမည္ေပးထားေသာ အစီရင္ခံစာကုိ လာမည့္ ဇန္န၀ါရီလ ၁၅ ရက္မွာ ရန္ကုန္၊ ခ်င္းမုိင္၊ နယူးေယာက္ႏွင့္ ၾသစေတးလ်ႏုိင္ငံ မ်ားတြင္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမ်ားျပဳလုပ္၍ ထုတ္ျပန္မည္ ျဖစ္သည္။

“ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈလုပ္တာ သံုးႏွစ္ေတာင္ရွိေပမယ့္ အစုိးရစစ္တပ္ကေန တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ လူ႔ အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ၊ အမ်ဳိးသမီးေတြကုိ အဓမၼျပဳက်င့္တာေတြ ဆက္ရွိေနတယ္။ အရင္အစုိးရ အတုိင္း ဆက္ခ်ဳိးေဖာက္ေနတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲၿပီဆုိရင္ ဒီလုိခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကုိလည္း ရပ္တန္႔ဖုိ႔ ေထာက္ျပခ်င္တာ ျဖစ္တယ္”ဟု WLB ၏ အဖြဲ႕၀င္တစ္ခုျဖစ္ေသာ ကခ်င္အမ်ဳိးသမီးအစည္း အ႐ံုး KWAT မွ အေထြေထြ တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး ဂ်က္စီကာအင္ခြမ္က မဇိ္ၥ်မကုိ ေျပာသည္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ထိ KWAT မွ အဓမၼျပဳက်င့္ခံရမႈေပါင္း ၇၀ ေက်ာ္ရရွိၿပီး ထုိအထဲမွ တခ်ဳိ႕အမႈ မ်ားကုိ အၾကမ္းဖက္ခံရသူ ကာယကံရွင္မ်ား သံုးခြင့္မရေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။ ထုိ အဓမၼျပဳ က်င့္ခံရမႈအပါအ၀င္ တျခား မတရားသတ္ျဖတ္မႈ၊ ညႇင္းပန္းႏွိပ္စက္ခံရမႈ စသည့္ အမႈေပါင္း ၃၀၀ ေက်ာ္ ေကာက္ခံရရွိခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

WLB ၏ အစီရင္ခံစာကုိ အပုိင္း ႏွစ္ပုိင္း ေဖာ္ျပထားၿပီး ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကာလမွစတင္၍ WLB ႏွင့္ အဖြဲ႕၀င္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ျမန္မာ့တပ္မေတာ္မွ မုဒိမ္းျပဳက်င့္ျခင္းကုိ ခံခဲ့ရေသာ အမ်ဳိးသမီး ၁၀၄ ဦးကုိ အခ်က္အလက္ စုေဆာင္း မွတ္တမ္းတင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

အမႈအမ်ားစုမွာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွစ၍ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္တို႔တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး စစ္ ေရးမ်ားႏွင့္ဆက္စပ္ေနေၾကာင္း KWAT က မွတ္တမ္းတင္ထားေသာ ျမန္မာအစုိးရစစ္သားမ်ား က်ဴးလြန္ ခဲ့ေသာ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈခံခဲ့ရသည့္ အမ်ဳိးသမီး ၅၉ ဦးႏွင့္ ရွမ္းအမ်ဳိးသမီးေရးရာ ဆက္သြယ္လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္ေရးအသင္း(SWAN)က လြန္ခဲ့ေသာ သံုးႏွစ္အတြင္း အမ်ဳိးသမီးႏွင့္ မိန္းကေလး ၃၅ ဦးပါ၀င္ ေသာ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈ ၃၀ မႈတုိ႔ကုိ အစီရင္ခံထားသည္။

ထုိ႔ျပင္ အမႈေပါင္း ၄၇ မႈသည္ အုပ္စုလုိက္ မုဒိမ္းျပဳက်င့္မႈမ်ားျဖစ္ၿပီး က်ဴးလြန္ခံရသူမ်ားမွာ အသက္ ရွစ္ ႏွစ္အရြယ္အထိပါ၀င္ၿပီး အမ်ဳိးသမီး ၂၈ ဦး သတ္ျဖတ္ခံရျခင္း သုိ႔မဟုတ္ ဒဏ္ရာေၾကာင့္ ေသဆံုးခဲ့ရ သည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။ ၎အမႈမ်ားသည္ အေပၚယံမွ်သာရွိေသးၿပီး အဓမၼျပဳက်င့္မႈကုိ စစ္ပြဲႏွင့္ တုိင္း ရင္းသားေဒသမ်ားအတြင္း ဖိႏွိပ္မႈကိရိယာအျဖစ္ ယေန႔တုိင္ အသံုးျပဳေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း WLB က အ တည္ျပဳထားသည္။

ထုိအျဖစ္အပ်က္မ်ားသည္ ၿမိဳ႕နယ္ေပါင္း ၃၅ ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့ကာ က်ဴးလြန္သူမ်ားမွာ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္၏ တပ္ရင္းေပါင္း ၃၈ ရင္းေက်ာ္ ပါ၀င္ၿပီး တခ်ဳိ႕စစ္တပ္မ်ားက အခ်ိန္ႏွင့္အမွ် အႀကိမ္ႀကိမ္ က်ဴးလြန္မႈမ်ားရွိေနသည္ဟု ေရးသားထားသည္။

စုေဆာင္းရရွိေသာ အခ်က္အလက္မ်ားက လိင္အၾကမ္းဖက္မႈအမ်ားစုသည္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အတြင္း ဗုိလ္ႀကီးမ်ား၊ တပ္မွဴးမ်ားႏွင့္ ဗုိလ္မွဴးမ်ား ျဖစ္ၾကသည္ကုိ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ စစ္တပ္အရာရွိမ်ားသည္ ေနာက္လုိက္စစ္သားမ်ားအား၂၀၀၂ ခုႏွစ္က SWAN အဖြဲ႕က မီးေမာင္းထုိးျပခဲ့သည့္အတုိင္း “မုဒိမ္းက်င့္ ခြင့္လုိင္စင္” ေပးထားသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနၿပီဟု ႏုိင္ငံတကာက ယံုၾကည္ေနေသာ္လည္း အမွန္တ ကယ္ တုိင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ရပ္တန္႔မွ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ရရွိမည္ ဟု ဂ်က္စီကာအင္ခြမ္က ေထာက္ျပေျပာဆုိသည္။

“တုိင္းရင္သားေဒသေတြမွာ ထုိးစစ္ေတြ လုပ္ေနတယ္။ ဒါေတြကုိ ရပ္တန္႔ဖုိ႔ စစ္တပ္ကုိ ႐ုပ္သိမ္းသြားဖုိ႔၊ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ေလ်ာ့နည္းသြားရမယ္။ ဒါေတြ မေလ်ာ့ဘူးဆုိရင္ ဒီႏုိင္ငံ ေျပာင္းလဲတာ မဟုတ္ဘူး၊၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ရမယ္။ စစ္တပ္က အစုိးရေအာက္မွာ တရား၀င္ ရွိေန ရမယ္လုိ႔ဆုိတာ ကၽြန္မတုိ႔ လုိလားတယ္”ဟု သူက မဇိ္ၥ်မကုိ ေျပာသည္။

စာမ်က္ႏွာ ၇၆ မ်က္ႏွာပါရွိေသာ အစီရင္ခံစာတြင္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု ျပင္ဆင္ေရးမူမ်ားေအာက္တြင္ စစ္ တပ္ကုိ အရပ္သားထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ ထားရွိရန္ လုိအပ္ၿပီး ထုိသုိ႔ မထားသ၍ တုိင္းရင္းသား အမ်ဳိး သမီးမ်ားအေပၚ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ရပ္တန္႔ႏုိင္မည္မဟုတ္ေၾကာင္း ေထာက္ျပထားသည္။

၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကုိ ျပင္ဆင္ျခင္းသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ဳိးသမီးမ်ား တရားမွ်တမႈကုိ အာမ ခံခ်က္ရရွိေစရန္ ပထမေျခလွမ္းျဖစ္ၿပီး က်ဴးလြန္ခံရသူမ်ားကုိ အမွန္တရား ရရွိပုိင္ခြင့္ရွိေစရန္ အမ်ဳိးသမီး မ်ားအား ကာကြယ္သည့္ ဥပေဒကုိ အတည္ျပဳ၍ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရမည္ဟု တုိက္တြန္းထားသည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေပၚ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကုိ ခ်က္ခ်င္း ရပ္တန္႔ေစၿပီး က်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ ရာ ဇ၀တ္မႈမ်ားအတြက္ တရားမွ်တမႈ ေဆာင္ၾကဥ္းေပးေရး ေသခ်ာမႈရွိေစရန္၊ စစ္တပ္ကုိ အရပ္သားအစုိးရ ၏ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ ထားရွိၿပီး အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရးမ်ား ျမႇင့္တင္မ်ားကုိ အာမခံခ်က္ရွိလာေစ ရန္အတြက္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကုိ ျပင္ဆင္ရန္ႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံဥပေဒမ်ားကုိ ႏုိင္ငံတကာဥပေဒ စံခ်ိန္စံညြန္း မ်ားႏွင့္ တစ္ေျပးညီျဖစ္ေစၿပီး အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေပၚ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဥပေဒမ်ား ကုိ ထိေရာက္မႈရွိလာေစေရး ေဆာင္ရြက္ရန္ အၾကံျပဳထားသည္။

WLB သည္ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၉ ရက္က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ အိႏ္ၵိယႏွင့္ ထုိင္းႏိုင္ငံ နယ္စပ္တို႔မွ တုိင္း ရင္းသူ အမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႕အစည္း ၁၃ ခုျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားေသာ အဖြဲ႕ႀကီးတစ္ခုျဖစ္သည္။